دانشنامه سیب دانشنامه سیب ! دکوراسیون داخلی، پزشکی و زندگی روزمره
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
در ادبیات فارسی برای درخت مفاهیم متعددی بیان شده است و هر یک از اقوام بر اساس جهان‌بینی خاص خود جایگاه ویژه‌ای برای طبیعت زنده در نظر گرفته‌اند. در واقع با قاطعیت می‌توان گفت که درخت در ادبیات فارسی نماد زندگی است. همچنین درخت به دلیل داشتن تغییرات دائمی و رشد خود به سوی آسمان، مظهر استواری و پایمردی است. در کل درختان در پیشگاه مذهب، اسطوره‌ها و هنر و ادبیات تمدن‌های کهن حیاتی دوباره یافته و به تدریج باورهای شگفت‌انگیزی را به وجود آورده‌اند. در این مطلب از مجله اینترنتی سیب با شما درباره سبزی و خرمی درختان بید، آن هم از دریچه ادبیات، سخن خواهیم گفت. اگر دوست دارید بدانید که بید نماد چیست، با ما همراه باشید.
به یاد داشته باشید که درختان را نه فقط برای درخت بودنشان بلکه به واسطه اینکه تجلی خداوند هستند، باید ستایش کرد. در فرهنگ ایرانی باغ بهترین مکان برای پیوند با ذات هستی است که در میان طبیعت زمینی و دنیای ازلی قرار گرفته است. اعتقاد به درخت به عنوان نشانه‌ای از حیات جاودان از قرن‌ها پیش تاکنون در میان انسان‌ها رواج یافته که باید در حفظ این باور کوشا باشیم.
مفهوم اساطیری درخت چیست؟
درختان مختلف از جمله بید از آنجایی که هر ساله برگ‌های خود را از دست داده و دوباره با شروع مجدد بهار آن‌ها را باز می‌یابند، نشانه مرگ و باززایی هستند. البته شایان ذکر است که به طور کلی درخت در شعر فارسی با نمادهایی همچون ماه، آتش و خورشید نیز درآمیخته است. در واقع شعرای ایرانی با تکیه بر تفکرات اساطیری از واژه درخت استفاده کرده و مفاهیم آفریدن و همچنین باورهای مقدس پیشینیان را مطرح کرده‌اند.
شاعران زیادی این عنصر طبیعی را در شعرهای خود آورده‌اند. برای مثال حافظ شیرازی از درخت در تعابیری همچون صلح، دوستی و آشتی استفاده کرده است. در حالی که سهراب سپهری درخت را نماد رشد و بالندگی و حرکت به سوی نور و روشنایی می‌داند.
در ادبیات گذشته ایران زمین برای توصیف معشوق به سراغ بلند قامتی او رفته و وی را به سرو تشبیه کرده‌اند. زیرا سرو درختی همیشه سبز و مستحکم در برابر خشکسالی‌ها و طوفان‌ها است که هرگز کمر خم نمی‌کند. درخت چنار نیز از قرن‌ها پیش نزد ایرانیان از ارزش خاصی برخوردار بوده است. چنار نماد حکمرانی و سرزندگی است و به دلیل پوست انداختن هر ساله‌اش یادآور حیات دوباره و احیای جوانی است. برای مثال پروین اعتصامی می‌فرماید:
ز چنار آموز ای دوست گران‌سنگی/ چه شوی بر صفت بید ز بادی خم
در طول تاریخ پربرکت فرهنگ و تمدن ایران زمین اهمیت خاصی برای همه عناصر محیط زیستی قائل شده‌اند. به طوری که واژگان سراسر شور بسیاری از شاعران گرانمایه این مرز و بوم به وجود عناصری مانند درختان یا سایر المان‌های محیط زیست آغشته شده است. به همین دلیل بدون شک قلب مردمان ایران زمین نیز در گرو این عناصر است و به عشق آن‌ها می‌تپد. بنابراین بهتر است که همواره در حفظ شادابی و طراوت گیاهان و درختان بکوشیم.
درخت بید در ادبیات فارسی نماد چیست؟
نام درخت بید از جمله درخت بید مجنون به وفور در متون نثر و شعر ادبیات فارسی به کار رفته است. این نوع درخت بیانگر نمادها و نشانه‌های مخصوص به خود است. برای مثال برخی افراد شناخته شده در ادبیات فارسی، درخت بید را نماد عشق بدون شادی می‌دانند. در حالی که برخی دیگر، از این درخت در مفهوم سوگواری یاد می‌کنند.
با نگاه به درخت بید مجنون، خودبه‌خود، یاد عاشقی دل شکسته خواهید افتاد. در واقع این درخت هجران و اندوه عاشق را به هر بیننده‌ای نمایان می‌سازد. برای شرح اینکه بید نماد چیست به ذکر این بیت از حضرت صائب بسنده می‌کنیم:
هیچ همدردی نمی‌یابم سزای خویشتن/ می‌نهم چون بید مجنون سر به پای خویشتن
لازم به ذکر است که در برخی متون فارسی از درخت بید مجنون به عنوان درختی فروتن یاد شده است. در این منابع بید مجنون را مشابه انسانی متواضع می‌دانند.
در نمادشناسی سنتی نیز درخت بید افسون شده و نشانگر ایزد بانوی ماه مقدس است. همچنین در این زمینه بید مجنون به عنوان نشانه سوگواری، عشق بدون شادی و تدفین شناخته می‌شود. درخت بید مفاهیمی نظیر افتادگی، قدرت در ضعف، بهار و طبیعت زنانه را نشان می‌دهد. در حالی که برخی متون نمادشناسی درخت سبز بید را نماد بی‌مرگی، جاودانگی، نیروی حیات، جوانی و نیروی زایش می‌دانند.
در صورتی که این مقاله را پسندیدید، پیشنهاد می‌کنیم که به سایر مقالات مجله اینترنتی سیب سر بزنید.
