Black Friday یا جمعه سیاه اصطلاحا به روزی گفته می شود که مردم آمریکا بعد از روز شکرگذاری یا Thanksgiving که آخرین پنجشنبه ماه نوامبر است، نامگذاری کرده اند. این روز سرآغاز خریدهای کریسمس بوده و روز تعطیلی نیست، اما با توجه به سنت هایی که کشورهای آمریکای شمالی از قبل داشته اند، کارمندان ادارات این اجازه را پیدا می کنند که در این روز به خریدهای خود بپردازند. بسیاری از افراد از ساعات اولیه صبح منتظر در جلوی فروشگاه ها می مانند تا به محض آغاز این روز خریدهای خود را انجام داده و تا قبل از پایان شب تمامی وسایل لازم را خریداری کنند. در بلک فرایدی تمامی برند ها روی محصولات خود تخفیفات خوبی می گذارند تا شما بتوانید با تخفیفات عالی خرید خود را انجام دهید.
بلک فرایدی چه زمانی است؟
بلک فرایدی آخرین جمعه ماه نوابر است. در Black Friday اجناس فروشگاه ها، تخفیف های عمده ای می خورند، برای مثال شما می توانید یک سینمای خانگی را با نصف قیمت روز قبل خریداری کنید. این تخفیف هم شامل وسایل الکترونیکی و هم غیر الکترونیکی است. از نظر روانشناسی و علم بازاریابی تکنیک هایی که فروشنده ها در این روز به کار می برند باعث می شود آن ها فروش فوق العاده ای داشته باشند.
فروشگاهداران و کمپانیها در این روز شگفت انگیز، رقابت فوقالعادهای را با یکدیگر تجربه میکنند و با کاهش قیمت محصولات خود، حتی فروش چندین ماهشان را در طول یک روز تجربه میکنند. همین قضیه موجب شد تا نام حراج جمعه سیاه بیش از پیش در ایالات مختلف آمریکا شنیده شود و مغازهداران مختلف این روز را پا به پای خریداران، با تخفیفهای فوقالعاده عالی به شب برسانند.
فروشنده ها با فروش بسته های کالا یا Bundle، خریداران را به خرید کالاهایی غیرجذاب نیز تشویق می کنند. برای مثال در یک بسته شامل 5 کالا، سه کالا مورد نظر خریدار بوده و با توجه به این که این بسته شامل تخفیف 50 درصدی می شود، خریدار ترجیح می دهد آن را تهیه کرده و در نتیجه دو کالایی که ممکن است فروش کمتری داشته باشد در این وضعیت به فروش می رسد.
به واسطه فروش فوری که در این روز ایجاد می شود به خریداران این حس القا می گردد که باید به سرعت خرید خود را انجام داده و اگر این کار را نکنند چیزی را از دست می دهند. این سبک از بازاریابی را شاید در بسیاری از شعارهای تبلیغاتی دیده اید که به شما می گویند تنها 5 روز برای شرکت در مسابقه فرصت دارید یا تنها تعداد محدودی از این جنس باقی مانده و شما فرصت کمی برای خرید آن دارید. این سبک از بازاریابی باعث ایجاد یک نوع هیجان در خریدار شده و وی را ترغیب به خرید محصول می کند.
این خاصیت در Black Friday به خوبی دیده می شود، چون خریدار تنها از صبح تا قبل از شب فرصت خرید داشته و این فرصت محدود به وی القا می کند که حتما باید خریدی را انجام داده در غیر اینصورت ضرر می کند. شاید اگر به جای Black Friday یک هفته این اتفاق می افتاد صف های فروشگاه ها و خرید افراد اینقدر زیاد نمی شد.
آیا جمعه سیاه بازار آنلاین نیز دارد؟
تقریبا همه محصولاتی که در جمعه سیاه (بلک فرایدی) به فروش میرسند بازار آنلاین دارند و تنها برخی محصولات منحصرا در فروشگاههای فیزیکی به فروش میرسد. هرچند بسیاری از این بازارهای آنلاین قبل از جمعه حراج خود را شروع میکنند، اما حراج جمعه سیاه امروزه دیگر مختص فروشگاههای فیزیکی و نیازمند حضور مشتریان در محیط فروشگاه نمیشود. بسیاری از فروشگاههای اینترنتی بزرگ نیز مدتهاست پا به عرضه گذاشته و در این روز اقدام به اعمال چنین تخفیفهای بزرگی میکنند که برای خریداران بسیار جذاب است. با ورود فروشگاههای اینترنتی از حدود 10 سال پیش به جمعه سیاه، تاریخ نوع جدیدی از فروش حراجی را به خود دید و طی این مدت نیز هر ساله شاهد هر چه بیشتر شدن وسعت این تخفیفها هستیم.
در حال حاضر فروشگاههای آمازون، ای بای، علی بابا و بست بای جزو اصلیترین برگزارکنندگان حراج بلک فرایدی هستند که خریداران از سراسر جهان اقدام به خرید محصولات آنها در این روز میکنند. با توجه به تشکیل شرکتهای خرید واسط، حتی علاقهمندان ایرانی نیز میتوانند از این فروشگاهها خریداری کرده و از تخفیفهای عالی آنها بهرهمند شوند.
اما با توجه به این که بسیاری از فروشگاه ها در این روز با تخفیف بسیار محصولات خود را عرضه می کنند، رقابت نقش مهمی را ایفا می کند. در اینجا بحث احترام به مشتری مطرح می شود. مشتری ترجیح می دهد از فروشگاهی خرید خود را انجام دهد که ارزش افزوده ای حتی کوچک در اختیار وی قرار گیرد. دادن اشانتیون رایگان محصولات یا حتی دادن یک لیوان قهوه به مشتری می تواند به وی حس خوبی القا کرده و سبب شود از همان فروشگاه خریدهای خود را انجام دهد. در فروشگاه های اینترنتی نیز سعی می کنند با دادن گیفت کارت های جانبی در کنار خریدهای با تخفیف، مزیت رقابتی نسبت به فروشگاه های مشابه ایجاد کنند.
خلاصه:
به طور کلی فلسفه حراج جمعه سیاه، ارائه تخفیفهای گسترده همراه با تمامی محصولات و کالاها، فارغ از دسته بندی و نوع آنها است. بعضا این تخفیفهای به حدی میرسند که باعث تحریک هرچه بیشتر مشتریان برای خرید محصولات مورد نظرشان شده و آنها را هر جوری که هست مجاب به خریداری آنها کرده تا حواسشان به جیبشان هم نباشد.