در بسیاری از موارد افراد بدون ابتلا به سرماخوردگی دچار آبریزش بینی میشوند. زمانی که تولید مخاط بینی افزایش مییابد، بافتهای داخلی آن دچار التهاب شده و آبریزش بینی اتفاق میافتد. بسیاری از عوامل نظیر عفونت، آلرژی، پولیپ،تغییرات آب و هوا، سینوزیت،حساسیتهای شیمیایی و .. منجر به التهاب بینی میشوند.
در این مقاله برخی از دلایل آبریزش بینی و روشهای درمان آن به همراه علائمی که نشان میدهند زمان مراجعه به پزشک فرا رسیده است را بررسی خواهیم نمود.
این مطلب به منظور افزایش آگاهی شما تهیه شده و به هیچ عنوان مبنای تصمیمات مهم مرتبط با سلامتی شما نیست. بنابراین حتماً باید به پزشک و متخصص مراجعه شود.
آبریزش بینی چیست؟
ترشحات رقیق یا شفافی که از بینی خارج میشوند آبریزش بینی یا به اصطلاح رینوره نام دارد. رینیت نیز همان آبریزش بینی به معنی التهاب بافت های داخلی بینی است.
فرد مبتلا به آبریزش بینی بدون سرماخوردگی احتمالا دچار بیماریهایی مانند آلرژی، آنفولانزا، کرونا، سینوزیت و… است. هنگامی که ویروس یا یک آلرژن وارد بدن بیمار میشود، بینی و سینوسها را تحریک میکند در نتیجه بینی شروع به تولید مخاطی شفاف مینماید. این مخاط محرکهای درونی و بیرونی مانند باکتری و آلرژنها را به دام خود میاندازد. بنابراین آنها به سادگی از بینی و سینوس ها خارج میشوند.
احتمالا پس از گذشت دو یا سه روز این ترشحات، سفید یا زرد میشوند و گاهی نیز به رنگ سبز در میآیند. همه این موارد طبیعی هستند و نشان دهنده عفونت نیستند، پس نگران نباشید.
چه علائمی همراه با آبریزش بینی وجود دارد؟
معمولا کسانی که دچار عارضه آبریزش بینی میشوند علائمی دیگری نیز همراه آن دارند، که اغلب بیانگر ابتلا به بیماریهای دیگری همچون آنفولانزا، کرونا، آلرژی و… است. این علائم شایع عبارتند از:
- گرفتگی بینی
- سرفه
- تب و لرز
- سردرد
- خستگی
- از بین رفتن حس چشایی و بویایی
- دردهای عضلانی
- اسهال و استفراغ
- گلودرد
دلایل آبریزش بینی و روشهای درمان آن
- آلرژی
آلرژی یا تب یونجه یکی از دلایل رایج آبریزش بینی است. در این حالت سیستم ایمنی بدن بیمار نسبت به عوامل بیرونی و درونی مانند گرده گلها و گیاهان، کپک، یا شوره حیوانات خانگی، انگلهای موجود در بدن و… بیش از حد حساسیت دارد و واکنش نشان میدهد. این امر منجر به التهاب در مجاری بینی و افزایش تولید مخاط میشود.
ترشحات بینی ناشی از رینیت آلرژیک معمولا رقیق، آبکی و شفاف هستند و احتمالا تا زمانی که یک محرک آلرژی خاص، به نام آلرژن، در محیط وجود داشته باشد، ادامه خواهد داشت. برای درمان آلرژی بهتر است که از محیط و موارد آلرژن اجتناب کنید و همچنین می توانید آنتی هیستامینهای بدون نسخه را نیز مصرف نمایید.
- رینیت غیر آلرژیک (non allergic rhinitis)
این بیماری با عطسه، گرفتگی و آبریزش بینی همراه است. علت واقعی آن هنوز ناشناخته است اما محرکهای مختلفی مانند برخی از مواد غذایی و دارویی، بوها، تغییرات آب و هوا، دود سیگار، آلودگی هوا، گرد و خاک، تغییرات هورمونی، استرس و… باعث به وجود آمدن این بیماری میشوند.
علائم رینیت غیرآلرژیک مانند تب یونجه است ولی فرد بیمار، واکنشهای آلرژیکی از خود نشان نمیدهد.
- پولیپ بینی
این بیماری تودههای خوش خیمی هستند که در حفره ها و مجرای بینی یا سینوسها بوجود میآیند. با افزایش رشد خود، تنفس را سخت و غیر ممکن میکنند. علت این بیماری عفونت، آلرژی، آسم و سایر موارد است.
- گیر افتادن جسم خارجی در بینی
وجود اجسام خارجی بینی در کودکان بیشتر از بزرگسالان است. و زمانی اتفاق میافتد که جسمی در بینی فرد گیر کرده باشد. برخی از این اجسام شامل مهرهها، سنگریزهها و پاککنهای پلاستیکی میشوند.
در این حالت بافتهای بینی بیمار تحریک شده و ملتهب میشوند در نتیجه آبریزش بینی دائمی اتفاق میافتد. ترشحات ناشی از آن گاهی شفاف هستند اما ممکن است همراه با چرک و خونریزی نیز باشند.
- تغییرات هورمونی
معمولا تغییرات هورمونی در دوران بارداری باعث ایجاد آبریزش بینی می شود و حدود 20 درصد از زنان باردار به این عارضه مبتلا خواهند شد. معمولا قرص های ضد بارداری و درمان های جایگزین هورمون از علل این اتفاق به شمار می روند.
از دیگر دلایل رایج آبریزش بینی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- سینوزیت حاد
- سینوزیت مزمن
- سندرم چرگ اشتراوس
- استفاده بیش از حد از اسپری ضد احتقان بینی
- انحراف سپتوم بینی
- هوای خشک یا سرد
- غذاهای تند
- آنفولانزا
- داروهایی مانند درمان فشار خون بالا، ضد افسردگی، تشنج و آرام بخشها
- ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)
- دود سیگار
روشهای درمان خانگی آبریزش بینی
چندین راه ساده برای کاهش و کمک به درمان آبریزش بینی وجود دارد که میتوانید در خانه امتحان کنید.
- اسپری بینی به شما در پاک کردن مجاری بینی کمک میکند.
- داروهای ضد احتقان بینی بدون نسخه، باعث کاهش التهاب و فشار در بینی میشوند.
- آنتی هیستامینهای مخصوص بینی بدون نسخه که باعث تسکین علائم آلرژی، خارش و عطسه میشوند.
- اسپریهایکورتیکواستروئیدی برای داخل بینی باعث تسکین آبریزش میشوند.
- نوشیدن مایعات مانند چای و آب کافی باعث کاهش مخاط بینی میشود.
- از استنشاق بخار آب گرم مانند بخورها استفاده کنید.
- از محرک های بیرونی و خارجی دوری کنید.
- استحمام گرم
- از دستمال نرم آغشته به اسانس های روغنی استفاده کنید.
چه زمانی باید به پزشک کنید
معمولا عارضه آبریزش بینی با درمان های خانگی برطرف می شود اما ممکن است علائمی وجود داشته باشد که با دیدن آنها باید به پزشک مراجعه کنید .
- مدت زمان آبریزش بینی بیش از 10 روز
- تب شدید
- عفونت باکتریایی، مانند تب و مخاطی که به رنگ زرد یا سبز هستند.
- ترشحات خونی بینی
- ترشحات شفاف بینی که به بر اثر آسیب به سر ایجاد میشود.
کلام آخر
علت آبریزش بینی بدون سرماخوردگی، افزایش تولید مخاط بینی و در نتیجه التهاب بینی است. ترشحات ناشی از این امر به صورت مایعی شفاف و رقیق خواهد بود. از دلایل آبریزش بینی می توان به مواردی همچون آلرژی، عفونت، پولیپ، آنفولانزا، سینوزیت،داروها و غذاهای تند، تغییرات هورمونی، هوای خشک، بوها و دود سیگار و… اشاره نمود.
معمولا این عارضه با داروهای OTC و درمانهای خانگی درمان میشود اما اگر علائم شما همراه با تب و ترشحات خونی بینی، بیش از 10 روز طول کشید حتما به پزشک مراجعه کنید.