ماست یکی از پرطرفدارترین لبنیات در سراسر جهان است. این ماده غذایی سرشار از پروتئین، کلسیم، ویتامینها و مواد معدنی است و خواص بسیاری برای سلامتی دارد. اما ماست طبع سردی دارد و اگر به تنهایی مصرف شود، میتواند باعث بروز علائمی مانند سردرد، دلپیچه، سستی و رخوت شود.
برای اینکه از سردی ماست جلوگیری کنیم، باید آن را با مواد غذایی با طبع گرم همراه کنیم. در طب سنتی ایران، به مواد غذایی که طبع سردی دارند، «سردیزا» و به مواد غذایی که طبع گرمی دارند، «گرمیزا» گفته میشود.
طبع ماست از نظر طب سنتی چیست؟
از نظر طب سنتی، ماست طبع سرد و تر دارد. طبع سرد ماست به این معناست که میتواند باعث بروز علائمی مانند سردرد، دلپیچه، سستی و رخوت شود. طبع تر ماست نیز به این معناست که میتواند باعث افزایش رطوبت بدن و بروز علائمی مانند سنگینی بدن، نفخ و یبوست شود. میزان سردی و تری ماست به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع شیری که ماست از آن تهیه میشود. ماست تهیه شده از شیر گاو طبع سردتر از ماست تهیه شده از شیر گوسفندی یا گاومیش دارد.
- ماست پرچرب طبع گرمتری نسبت به ماست کمچرب دارد.
- ماست ترشتر طبع سردتری نسبت به ماست شیرینتر دارد.
بهترین مصلح ماست چیست؟
بهترین مصلح ماست، ماده غذایی است که طبع گرمی داشته باشد و علاوه بر اینکه طبع ماست را متعادل میکند، خواص غذایی بسیاری نیز داشته باشد. در این میان، عسل، شیره و سیر از بهترین مصلحهای ماست محسوب میشوند. عسل علاوه بر اینکه طبع گرمی دارد، خواص بسیاری برای سلامتی نیز دارد. شیره نیز یکی دیگر از مواد غذایی با طبع گرم است که میتوان آن را با ماست ترکیب کرد.
سیر نیز طبع گرمی دارد و به همین دلیل میتواند از سردی ماست جلوگیری کند. سیر علاوه بر اینکه مصلح ماست است، خواص بسیاری برای سلامتی نیز دارد. سیر میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش فشار خون، کاهش کلسترول خون و بهبود سلامت قلب کمک کند.
البته، سایر مصلحهای ماست نیز خواص بسیاری برای سلامتی دارند و میتوانند به عنوان جایگزین برای عسل، شیره یا سیر مورد استفاده قرار گیرند. چند نمونه را در زیر مثال میزنیم:
- مصرف ماست با زنیان
زنیان طبعی گرم و خشک دارد و به همین دلیل میتواند از سردی ماست جلوگیری کند.
- مصرف ماست با مغزها
طبع ماست سرد و تر و طبع مغزها گرم و خشک است. بنابراین، مصرف ماست با مغزها میتواند طبع ماست را متعادل کند و آن را گرمتر کند.
- اضافه کردن کشمش به ماست
طبع کشمش گرم و تر است. بنابراین، اضافه کردن کشمش به ماست میتواند طبع آن را گرمتر کند و از سردی ماست کم کند.
- اضافه کردن عسل، مربا و شیره به ماست
طبع عسل، مربا و شیره گرم است. بنابراین، اضافه کردن این مواد به ماست میتواند طبع آن را گرمتر کند. عسل منبع خوبی از قند، فیبر، ویتامینها و مواد معدنی است. همچنین، عسل دارای خواص ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی است.
- اضافه کردن نعناع، پونه و کاکوتی به ماست
طبع نعناع، پونه و کاکوتی گرم و خشک است. بنابراین، اضافه کردن این سبزیجات به ماست میتواند طبع آن را متعادل کند و طبع آن را گرمتر کند.
- اضافه کردن گل محمدی به ماست
اضافه کردن گل محمدی به ماست میتواند طعم و خواص آن را بهبود بخشد. گل محمدی دارای طبعی گرم و تر است بنابراین، اضافه کردن گل محمدی به ماست میتواند طبع آن را متعادل کند و طبع آن را گرمتر کند.
- اضافه کردن موسیر به ماست
اضافه کردن موسیر به ماست یک ترکیب غذایی خوشمزه و مقوی است که در ایران طرفداران زیادی دارد و طبع ماست را گرم می کند.
- اضافه کردن زعفران دم کرده به ماست
اضافه کردن زعفران به ماست میتواند طبع آن را متعادل کند و طبع آن را گرمتر کند.
- اضافه کردن زنجبیل به ماست
مصرف ماست با زنجبیل یک راه عالی برای افزایش دریافت مواد مغذی و بهبود سلامتی است و طبع گرمی دارد و سردی را کم می کند.
- اضافه کردن گلاب به ماست
سادهترین روش برای مصرف ماست با گلاب، افزودن گلاب به ماست است. میتوانید گلاب تازه، خشک یا پودر شده را به ماست اضافه کنید.
- اضافه کردن آویشن به ماست
اضافه کردن آویشن به ماست میتواند طعم و خواص آن را بهبود بخشد و طبع ماست را گرم تر کند.
- اضافه کردن سیاه دانه به ماست
سیاه دانه دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی، ضد قارچی، ضدسرطانی، تقویتکننده سیستم ایمنی بدن، کاهشدهنده فشار خون و کلسترول خون است. همچنین، باعث گرم تر شدن طبع ماست می شود.
- اضافه کردن آب لبو به ماست
مصرف ماست با آب لبو میتواند به بهبود سلامت دستگاه گوارش، کاهش التهاب، تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود سلامت قلب، کاهش خطر ابتلا به سرطان، بهبود کنترل قند خون و کاهش وزن کمک کند و طبع ماست را گرم کند.
- اضافه کردن شکر به ماست
اضافه کردن شکر به ماست میتواند طعم آن را بهتر کند و آن را به یک میان وعده یا دسر خوشمزه تبدیل کند. با این حال، مصرف بیش از حد شکر میتواند مضر باشد.
همیشه بهتر است ماست را که طبعی سرد و تر دارد را همراه با یک افزودنی گرم خورد تا دچار سردی نشوید.