دانشنامه سیب دانشنامه سیب ! دکوراسیون داخلی، پزشکی و زندگی روزمره
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
از نظر طب سنتی ایرانی، جهان خلقت و انسان بر چهار عنصر اصلی هوا (گرم و تر)، آتش (گرم و خشک)، آب (سرد و تر) و خاک (سرد و خشک) تشکیل شدند. از مخلوط این عناصر طبع‌های انسان ایجاد می‌شود که عبارتند از طبع گرمی و طبع سردی که هر کدام از این طبع‌ها دارای دو حالت تری و خشکی هستند.
از مخلوط هر طبع با هر حالت، مزاجی ایجاد می شود. در واقع از نظر طب سنتی می توانیم مزاج‌ها را به چهار دسته کلی تقسیم بندی کنیم که عبارتند از مزاج گرم و خشک که از نظر طب سنتی به مزاج صفراوی مشهورند مزاج گرم و تر که از نظر طب سنتی به مزاج دموی مشهورند، مزاج سرد و خشک که از نظر طب سنتی به مزاج سوداوی مشهورند، و مزاج سرد و تر که از نظر طب سنتی به مزاج بلغمی مشهورند. معمولاً افراد دارای یک مزاج روحیات و شرایط مشابهی دارند. در این مقاله قصد داریم به این موضوع اشاره کنیم که چگونه طبع خود را گرم کنیم.
سرد مزاجی یا سردی مزاج چیست؟
افراد دارای طبع سرد و خشک یا از نظر طب سنتی افراد سوداوی، دارای پوست سفید رنگی هستند و تمایل زیادی به خوابیدن دارند. این افراد معمولاً کمبود انرژی و ضعف دائمی دارند و به شدت از سرما فراری هستند. یا مثلاً افراد دارای طبع سرد و تر یا از نظر طب سنتی افراد بلغمی، معمولاً افراد چاقی هستند که دارای پوست سفید رنگ و موهای کم پشتی هستند و کمتر تشنه می‌شوند. در کل می‌توان گفت که افرادی که دارای طبع سردی هستند بی‌حال و بی‌انرژی‌تر از افراد دارای طبع گرم هستند و ریزش مو و استرس بیشتری را نسبت به آنها دارند. همچنین افراد دارای طبع سرد بیشتر از سردی دست و پا در فصل سرد سال اذیت می شوند. این افراد همچنین نسبت به افراد طبع گرم نفخ شکمی بیشتری را دارند.
معمولاً بیماری‌های تصلب شرائین، ام اس، آلزایمر،کاهش حافظه، صرع، ریزش مو، یبوست، نفخ شکمی از جمله مشهورترین بیماری‌های افراد سرد مزاج است؛ این بدان معنا نیست که افراد دارای طبع گرم به هیچ عنوان با این بیماری‌ها روبرو نمی‌شوند؛ بلکه بدان معناست که شیوع این بیماری‌ها در افراد سرد مزاج بیشتر از افراد گرم مزاج است.
برای همین درصد شیوع بیماری‌ها، برخی از افراد دنبال راهکاری هستند تا طبعشان را از طبع سرد به طبع گرم تغییر دهند. برای آن‌که بدانیم چگونه می‌توانیم طبع سرد را به طبع گرم تبدیل کنیم؛ باید بدانیم که چه مواد غذایی دارای طبع سردی هستند و چه مواد غذایی دارای طبع گرمی هستند. از نظر طب سنتی گوشت گاو، مرغ، ماهی، میوه‌هایی مانند هندوانه، گیلاس، پرتقال، نارنگی و اکثر میوه های ترش مزه، اغلب لبنیات، نشاسته، برنج، عدس، لوبیا چیتی، جو دوسر، انواع سرکه و اکثر مواد غذایی ترش مزه جزو غذاهای با طبع سرد هستند.
از نظر طب سنتی هر ماده غذایی با طبع سرد یک مصلح غذایی با طبع گرم دارد که خاصیت طبع سرد آن ماده غذایی اصلی را خنثی می کند و بر عکس این قضیه هم وجود دارد؛ یعنی برای هر ماده غذایی که طبع گرمی دارد یک مصلح با طبع سرد وجود دارد که خاصیت طبع گرم آن ماده غذایی را خنثی می کند.
مطمئناً نمی‌توانیم از مواد غذایی مانند گوشت گاو، مرغ، ماهی یا انواع لبنیات و میوه‌های ترش مزه بگذریم و بگوییم به خاطر تغییر طبع غذایی دیگر این مواد غذایی را مصرف نمی کنیم. ولی می توانیم در کنار مصرف مواد غذایی با طبع سرد از مصلح آن ماده غذایی هم استفاده کنیم تا اثر آن ماده غذایی برای ما خنثی شود. برای مثال می توانیم از خرما در کنار ماهی، از گلپر یا دارچین در کنار حبوباتی مانند عدس و لوبیا، از هل در کنار چای سیاه استفاده کنیم.
گرم مزاجی و لیست غذاهای گرم مزاج
در افراد گرم مزاج عناصر گرم طبیعی مانند آتش و هوا که طبع گرمی دارند غالب هستند. بدن این افراد به غذاهای پختنی با طبع گرم به شدت واکنش می‌دهد. این افراد دارای فعالیت بدنی بالاتر نسبت افراد سرد مزاج هستند و نسبت به افراد سرد مزاج لاغر اندام‌تر هستند ولی مفاصل درشت‌تری دارند.
از جمله غذاهای گرم مزاج می توانیم به گوشت گوسفند، آهو، غاز، بلدرچین، اردک، شتر مرغ، شیر شتر، کره، خامه، نعنا، ریحان، پونه، فلفل سبز، فلفل قرمز، پیاز، سیر، موسیر، انجیر، کشمش، آبگوشت، نیمرو، برنج کته ای، خورشت فسنجان، خورشت قورمه سبزی و… اشاره کنیم.
به خاطر داشته باشید که تغییر مزاج از هر طبعی به طبع دیگر ممکن است. ما مزاج اولیه را از مادر دریافت می کنیم و اگر می خواهیم تغییر طبع دهیم؛ می‌توانیم با تغییر رژیم غذایی به طبع مورد نظرمان تغییر طبع دهیم. پس می‌توانیم این چنین نتیجه گیری کنیم که با مصرف مواد غذایی با طبع گرم می‌توانیم طبع خودمان را گرم کنیم؛ ولی همیشه به خاطر داشته باشید که اگر رژیم غذایی گرم را رها کنیم مجدد به مزاج سرد قبلی بر می گردید.
