سازه های بزرگ و ساختمان های مسکونی بخش مهمی از شاکله بیرونی شهرهای امروزی محسوب می شوند از این نظر لزوم آگاهی بخشی از چگونگی مراحل اجرای ساختمان می تواند برای افرادی که خود قصد ساخت سازه ای مسکونی را دارا هستند، مفید باشد. مراحل ساخت ساختمان ها به دو بخش عملیاتی و غیرعملیاتی قابل تقسیم بندی هستند. بخش غیرعملیاتی ساختمان شامل دریافت مجوزها، آماده سازی زمین برای اجرای بنا و عقد قرارداد کاری با پیمانکار ساختمان است و بخش عملیاتی به اصول ساخت ساز از مراحل اولیه گودبرداری تا اجرای نما و دکوراسیون داخلی بنا اشاره دارد. می توان با کسب آگاهی از مراحل ایجاد یک سازه علاوه بر اجرای اصولی و صحیح آن، از هدر رفت هزینه های جانبی و پیش آمد خطاهای اجرایی به دقت جلوگیری کرد. در ادامه این مقاله از شهرآهن به بررسی مراحل اجرایی ساخت ساختمان ها از ابتدا تا پایان کار آن خواهیم پرداخت.
دسته بندی مراحل ساخت ساختمان
همانطور که در ابتدا نیز ذکر شد ساخت ساختمان ها نیازمند اجرای دو مرحله عملیاتی و غیرعملیاتی است. هر کدام یک از مراحل مذکور بایستی مطابق با قانون و استانداردهای وضع شده توسط سازمان شهرداری اجرا گردد. در ادامه به شرح و توضیح این مراحل به طور کامل خواهیم پرداخت.
مرحله غیرعملیاتی ساخت ساختمان
مرحله غیرعملیاتی ساخت ساختمان شامل گام های زیر است:
- آماده سازی زمین مسکونی: از ابتدایی ترین مراحل ساختمان سازی تهیه زمین از طریق تخریب مسکن قدیمی و یا خرید آن از بنگاه های معاملاتی است. از نکات حائز اهمیت در این بخش، استعلام زمین از سازمان شهرداری به جهت آمادگی یا عدم آمادگی آن برای ساخت سازه ای جدید است.
- اخذ مجوزهای لازم: مجوزهای ضروری آغاز یک پروژه عمرانی شامل تشکیل پرونده در سایت سازمان شهرداری، بازدید مهندس عمران، تهیه نقشه معماری و در پایان نیز پرداخت عوارض تراکم شهرداری و صدور پروانه ساخت می باشد.
- عقد قرارداد با پیمانکار: از مهم ترین مراحل ابتدایی ساخت ساختمان عقد قرارداد با پیمانکار مربوطه است. انتخاب فرد پیمانکار می تواند به عهده کارفرما بوده و یا از طریق دفاتر مهندسی معرفی شود.
مرحله عملیاتی ساخت ساختمان
مرحله عملیاتی ساخت ساختمان شامل این موارد است:
- گودبرداری ساختمان: در این مرحله لازم است تا پیش از آغاز گودبرداری، میزان سستی خاک و نقشه سازه به جهت انجام گودبرداری اصولی توسط مهندس مربوطه بررسی شود پس از گذر از مرحله پی کنی زمین، استحکام خاک آن برای تحمل سازه چند طبقه یا یک طبقه مورد بازبینی قرار خواهد رفت. برای ساختمان های چندین طبقه پی با عمق بیشتر و خانه های یک الی دو طبقه فاقد زیرزمین، حدود یک متر پی کنی صورت می گیرد.
- آرماتوربندی: آرماتوربندی شامل اتصال شبکه ای از میلگردها به یکدیگر است که به منظور تحمل تنش های خمشی و کششی بارگذاری می شوند. میلگردها از طریق جوشکاری و سپس بتن ریزی استحکام سازه را در برابر فشار حفظ می کنند. شما عزیزان می توانید برای استعلام قیمت میلگرد از طریق فروشگاه اینترنتی شهرآهن اقدام نمایید.
- قالب بندی: از دیگر مراحل عملیاتی و فعالیت های اجرایی ساختمان سازی بحث قالب بندی اصولی است. در این بخش می توان از انواع قالب های چوبی، پلاستیکی و سایر موارد موجود در بازار مصالح، استفاده کرد. به جهت اجرای اصولی قالب بندی ساختمان لازم است تا در ابتدا قالب ها به اندازه معینی چرب شوند. این کار موجب جلوگیری از چسبندگی بتن به قالب خواهد شد.
- بتن ریزی: به جهت مقاوم سازی ساختمان اجرای بتن ریزی به روش صحیح از ضروریات پروژه های عمرانی است. قالب های بارگذاری شده در مرحله قبل پس از سفت شدن بتن و شکل گیری آن به آرامی جدا می شوند.
- اسکلت بندی ساختمان: با اتمام بتن ریزی، اسکلت بندی ساختمان آغاز خواهد شد. در این مرحل می توان بسته به میزان بودجه کارفرما از یکی از دو نوع اسکلت بتنی یا فلزی استفاده کرد. اجرای اسکلت بندی ساختمان با اولویت ستون های وسط، ستون های کناری، راه پله ها و طبقات صورت می گیرد.
- اجرای سقف: سقف ساختمان ها اغلب به وسیله تیرچه، آجر و یا مصالح سبک تر اجرا می شوند. این مرحله که به طاق زنی ساختمان نیز معروف است تاثیر بسزایی در عایق بندی طبقات و استحکام آن ها خواهد داشت.
- دیوار چینی ساختمان: با تکمیل سقف ساختمان و اطمینان از استحکام آن، مرحله شکل گیری طبقات یا دیوارچینی آغاز می گردد. دیوار چینی توسط مصالح آجر یکی اجزای جدایی ناپذیر بناهای قدیمی و امروزی بوده است اما در طی سالیان اخیر علاوه بر دیوارچینی آجری، از دیوارهای بتنی پیش ساخته نیز به جهت سازگاری با محیط زیست و سهولت در نصب استفاده می گردد.
- نصب تاسیسات: پس از اتمام دیوار چینی و ساخت پیکره اصلی سازه نوبت به مرحله اجرای تاسیسات آب، برق، تلفن و لوله کشی است. لازم است تمامی مراحل نصب تاسیسات ساختمانی توسط تکنسین های با تجربه انجام پذیرد.
- اجرای ملات گچ و خاک: ملات گچ و خاک راهی جهت حفظ تاسیسات از آسیب دیدگی و منظر درونی بنا است چرا که با اجرای این مرحله تمامی اتصالات از جمله لوله کشی، سیم کشی و… از دکوراسیون داخلی منزل پنهان خواهند شد.
- نصب درب و پنجره: با نصب درب و پنجره عملا 90 درصد از بخش داخلی بنا تکمیل خواهد شد. فریم پنجره های امرزی شامل انواع مختلفی از قالب های آلومینیومی، چوبی، UPVC و… است که انتخاب آن ها به عهده فرد کارفرماست. شیشه پنجره های مسکونی نیز در انواع شیشه های هوشمند تک جداره و دوجداره در بازار وجود دارند که بر اساس قانون صرفا اجرای شیشه دوجداره امکانپذیر است در غیر اینصورت روند پایان کار ساختمان توسط سازمان شهرداری، با مشکل مواجه خواهد شد.
- کف سازی: به جهت پوشش دهی کف طبقات می توان از یکی از مصالح سنگ، سرامیک، پارکت، چوب و… استفاده کرد.
- گچکاری دیوار و سقف: در این مرحله سفیدکاری بخش داخلی ساختمان با استفاده از ترکیبات گچ، خاک و آب انجام می شود. سطح صاف و یکدست گچ بر روی دیوار و سقف ساختمان، یکی از مراحل تزئین دکوراسیون داخلی است.
- نماسازی و دکوراسیون داخلی: آخرین مرحله از ساخت ساختمان، اجرای نمای بیرونی آن می باشد. نماکاری علاوه بر این نقش مهمی را در زیبایی ساختمان ایفا می کند، اجزای مهمی جهت عایق بندی و جلوگیری از آسیب به باف داخلی بنا نیز هست. امروزه نمای ساختمان ها از انواع مختلف فلز، شیشه، سنگ و.. بوده که در سبک های متعددی اجرا می شوند. همزمان با نماکاری ساختمان نصب اجزای دکوراسیون داخلی منزل اعم از کابینت، آیفون، کمد دیواری، پکیج و.. نیز انجام می شود.