یکی از مشکلات و چالشهای ورزشی برای ورزشکاران، ژنورکورواتوم یا عقب افتادگی زانو است. این مشکل موجب آسیبدیدگی در ورزشکار میشود. البته تنها دلیل وقوع این مشکل آسیبدیدگی در ورزش نیست و در حقیقت اصلیترین علت این عارضه نقص مادرزادی رباطهای مفصل زانو است، به همین دلیل اهمیت دارد قبل از درمان علت وقوع مشکل ارزیابی شود تا فرایند درمان به صورت اصولی و درست انجام شود. یکی از بهترین و تاثیرگذارترین راهها برای بهبود این عارضه ورزش کردن است که میتواند تا حد زیادی زیادی پروسه درمان را سرعت ببخشد.
علت عقب زدگی زانو چیست؟
حال خوب است با هم دلیل وقوع عقبزدگی زانو را بررسی کنیم. معمولا علت اصلی این عارضه در کسانی که به صورت مادرزادی مبتلا به آن نیستند ضربهای است که به زانو برخورد میکند، به طور مثال کسانی که ورزش میکنند در صورت انجام حرکات ناشیانه با این مشکل مواجه میشوند.
- پایین پریدنهای غلط: اگر زمانی که از ارتفاع میپرید نتوانید تعادل خود را حفظ کنید، ممکن است زانوی شما ضربه بیند.
- برخورد خطرناک با موانع در هنگام ورزش کردن: برای مثال برخورد با تودهی برف هنگام اسکی کردن.
- توقفهای ناگهانی: توقف ناگهانی هنگام دویدن میتواند موجب عقبزدگی زانو شود.
دیگر دلایل بروز این عارضه که جنبه ساختاری دارند عبارتند از
- وجود اختلال مشخص در بافت همبند زانو
- شل بودن رباطهای زانو به صورت مادرزادی
- ناپایداری مفصل زانو به دلیل آسیب دیدگی رباطها و کپسول مفصلی
- احتمال ضعف و اختلال در ماهیچههای اکستانسور که وظیفه صاف شدن زانو را به عهده دارند
- عدم تکمیل درمان استخوان زانو پس از شکستگی
- عوارض مربوط به شکستگی، مانند بی حرکتی طولانی مدت و ناهماهنگی
- تراز نامنظم استخوان ران و ساق پا
- ضعف مفاصل
- بیماریهایی نظیر فلج مغزی، مولتیپل اسکلروزیس، دیستروفی عضلانی
لازم به ذکر است میتوانید به کمک ورزش برای درمان عقب زدگی زانو، از بروز این مشکل جلوگیری کنید.
نام علمی عقب زدگی زانو چیست؟
زانوی عقب افتاده زمانی رخ میدهد که سه استخوان زانو از جای خود خارج شده و آنطور که باید در یک راستا قرار نگرفته باشند. نام علمی این مشکل ژنو رکورواتوم (Genu Recurvatum) است. عقب رفتگی زانو مشکلی نادر، اما جدی است. حواستان باشد که احتمال دارد سایر قسمتهای زانوی شما نیز در همان زمان آسیب دیده باشند، در نتیجه پیشنهاد میکنیم زودتر به پزشک مراجعه کنید. شما میتوانید با ورزش کردن درمان عقب زدگی زانو خود را تسریع کنید.
علائم عقب زدگی زانو چیست؟
علائم عقب زدگی زانو شامل موارد زیر است
- احساس کشیدگی بیش از حد در پشت زانو
- احساس درد در ناحیه زانو
- احساس نیشگون گرفتن یا فشردگی در قسمت جلوی زانو
- کاهش دامنه حرکتی زانو در جهات مختلف
- علاوه بر مواردی که در بالا ذکر کردیم، بهتر است زمان بروز پارگی در ناحیه رباطهای زانو به عقب زدگی زانو هم توجه داشته باشید.
آسیبهای ناشی از عقبزدگی زانو
آیا عقب زدگی زانو میتواند مسئله نگرانکنندهای باشد؟ در پاسخ باید بگوییم اگر هر چه زودتر برای درمان عقبزدگی زانو اقدام نکنید، آسیبهایی در بدن شما بروز خواهد که در آینده برای شما مشکلساز خواهند شد، در نتیجه حتما تا دیر نشده برای درمان عقب زدگی زانو اقدام کنید. در صورتی که درمان را عقب اندازید، با توجه به فشار زیادی که روی زانو قرار میگیرد، زانوی شما دچار بیماریهای مفصلی پیچیدهتری میشود. مهمترین عوارضی که ناشی از عقبزدگی زانو رخ میهد عبارتند از:
- درد زیاد در ناحیه زانو
- افزایش احتمال وقوع آرتروز زانو
- ظاهر ناپسند زانو
- کوتاهتر نشان دادن قد فرد مبتلا
- مختل شدن نحوه راه رفتن
- آسیب دیدگی رباط
- آسیب دیدگی مینیسک
روشهای درمان ژنورکورواتوم
اگر فکر میکنید تنها راه درمان عقب زدگی عمل جراحی است، اشتباه است. پزشک متخصص بعد از اطلاع از میزان آسیب دیدگی زانوی شما، ابتدا از روشهای غیرتهاجمی که شامل حرکات ورزشی و فیزیوتراپی است به همراه دارو درمانی استفاده خواهد کرد، حرکات ورزشی و فیزیوتراپی در بسیاری از موارد میتواند مشکل ایجاد شده را درمان کند. ورزشهای کششی و استقامتی به شما برای درمان کامل زانوها کمک میکند، تنها در مواردی که شدت آسیب زیاد است و یا روشهای غیرتهاجمی موثر نبوده پزشک تصمیم به جراحی میگیرد، در ادامه به شما چند ورزش ساده که میتوانید در خانه انجام دهید معرفی میکنیم.
در حالت نشسته عضلات پشت پای خود را بکشید
در مرحله اول روی زمین بنشینید و پای خود را دراز کنید، سپس یک شال و یا یک حول بلند بردارید و از دور کف پای خود رد کنید و با دستان خود آن را از دو طرف بکشید، در صورتی که هر دو زانوی شما دچار عقبزدگی است، این ورزش را در هر پای خود انجام دهید.
به صورت خوابیده از تراباند استفاده کنید
ابتدا باید یک تراباند (وسیله ورزشی) تهیه کنید، روی شکم خود بخوابید و پاهای خود را دراز کنید. تراباند را دور پای سالم خود ببندید و سمت دیگر را دور پای دیگر، حال در همان حالت خوابید به شکم، پاشنه پای هدف خود را تا جایی که توان دارید به سمت باسن بکشید و حالت 3 تا 5 ثانیه بمانید و بعد به آرامی پای خود را پایین آورید.
در حالت چهار دست و پا لگن خود را باز و بسته کنید.
ابتدا در حالت چهار دست و پا قرار بگیرید. سعی کنید دست و شانه شما در یک راستا قرار بگیرند و به زمین نگاه کنید، بهتر است ستون فقرات خود را درگیر نکنید و زانو را در حالت 90 درجه قرار دهید. در همین حالت و زاویه پای خود را به سمت بالا و عقب ببرید.
حواستان باشد که لازم نیست پای خود را زیاد بالا ببرید. در بیشترین حالت پای خود را تا قبل از این که کمر قوس پیدا کند و یا لگن جابهجا شود ببرید، اگر میخواهید نتیجه سریعتری بگیرید میتوانید در حین تمرین از یک کش استفاده کنید. به این صورت که یک باند کشی تهیه کنید و آن را بین دو پا و در قسمت بالای زانو قرار دهید، سپس مواردی که در بالا گفتیم را تکرار کنید، این ورزش یکی از کارآمدترین انواع ورزش برای درمان عقب زدگی زانو است.
باز کردن زانو با بالش
این ورزش که برای تمامی سنین مناسب از انواع ورزش برای درمان عقب زدگی زانو است، در مرحله اول باید روی زمین نشسته و پاهای خود را دراز کنید. یک بالشت با ارتفاعی حدود 7 سانتیمتر تهیه کنید و آن را زیر زانوی خود قرار دهید، سپس زانوی خود را باز کنید. این حرکت ساده را میتوانید تا چند بار در طول روز انجام دهید.
همزمان پاشنه پاهای خود را بلند کنید
از دیگر موارد آسان ورزش برای درمان عقب زدگی زانو، بلند کردن همزمان پاشنه است. در مرحله اول باید در حالت ایستاده باشید، سپس سعی کنید روی پنجه خود بایستید، میتوانید برای سادهتر شدن این کار از یک استپ کوچک استفاده کنید. این تمرین را میتوانید هر روز در ۶ تا ۱۰ ست و با ۴ تا ۵ تکرار انجام دهید، همچنین میتوانید در بین هر ست حدود ۱ دقیقه استراحت کنید.
روند بهبودی عقب زدگی زانو
احتمالا برای شما سوال پیش آمده که روند بهبودی چقدر زمان میبرد؟ در پاسخ باید بگوییم که این به میزان عقب زدگی زانوی شما بستگی دارد، اما معمولا ۲ هفته برای بهبود زمان میبرد.
علاوه بر میزان عقب رفتگی زانو، رباط زانو نیز در روند بهبودی تاثیر دارد. اگر رباطهای زانو شما هم آسیب دیده باشند، طبیعتا مدت زمان درمان بیشتر طول میکشد. ممکن است تا مدتها زمان ببرد.
اگر دچار مشکل عقب زدگی زانو هستید، ورزش یکی از بهترین راهحلها برای برطرف کردن این مشکل است. اگر برای درمان آن به موقع اقدام نکنید، در آینده میتواند تاثیر زیادی در بدن شما بگذارد.