پزشکان برای تنظیم دقیق دوره بارداری آن را به 3 دوره سه ماهه تقسیم میکنند. اما برای اندازهگیری دقیقتر باید سن بارداری بر اساس هفته و روز را نیز در نظر گرفت، زیرا جنین و بدن مادر به صورت هفتگی تغییرات بارزی خواهد داشت. با افزایش اطلاعات خود از دوران شیرین بارداری هم لذت بیشتری میبرید و هم به رشد بهتر جنین خود کمک مینمایید. در این مقاله از سیب راهنمای بارداری هفته به هفته ارائه شده است، پس با ما همراه باشید.
راهنمای بارداری هفته به هفته، از هفته اول تا هفته چهلم
مسلما دوران حاملگی سختیهای خاص خود را دارد. اما فکر کردن به اینکه یک موجود زنده در بدن شما زندگی و از آن تغذیه میکند، دشوارهای این دوران را آسان و هیجانانگیز میسازد. ما با ارائه نکات کلیدی و آموزنده به شما کمک خواهیم کرد که این دوران را راحتتر پشت سر بگذارید.
راهنمای دوران حاملگی در سه ماهه اول بارداری
پزشکان عقیده دارند که مادر در هفته اول بارداری پریود شده است و در واقع هنوز باردار نیست. میتوان گفت که در 2 هفته اول اصلا جنینی وجود ندارد. در حقیقت این 2 هفته دوران تخمکگذاری است و اگر اسپرم خوش شانس باشد، میتواند مسیر بارداری را آغاز کند.
در هفته سوم بارداری شما در شکم خود یک توپ کوچک به نام بلاستوسیت دارید که از چند صد سلول تشکیل شده است. این سلولها به سرعت تکثیر میشوند. در هفته چهارم حاملگی نیز جنین تنها دو لایه دارد و جفت اولیه هم در بدن مادر در حال رشد کردن است. این در حالی است که سرعت رشد جنین در هفته پنجم بسیار زیاد میگردد. بر اساس راهنمای بارداری هفته به هفته، تشکیل دهان، بینی و گوش کودک در ششمین هفته بارداری صورت میگیرد. در هفته هفتم دست و پای کودک در حال شکلگیری است که هر چه زودتر به یک انسان کامل تبدیل شود. اما در این دوران جنین هنوز یک دم کوچک دارد که او را اندکی با شکل ظاهری انسان متفاوت میکند.
کودک در هفتههای هشتم و نهم مدام در شکم مادر خود حرکت میکند و به مرور زمان بیشتر شبیه انسان میشود. بیشترین و مهمترین بخش رشد تا هفته دهم بارداری صورت میگیرد و احتمالا در این زمان میتوانید صدای ضربان قلب کودک خود را بشنوید. مطمئنا این صدا بهترین نوایی است که در طول زندگی خواهید شنید. کودک در هفته یازدهم شروع به انجام حرکات ورزشی کرده و دستهایش را به صورت مشت باز و بسته میکند. مغز جنین نیز در هفته دوازدهم با سرعت رشد مینماید. همچنین در این زمان کلیههای کودک شروع به دفع ادرار میکند. جالب است، بدانید که در هفته سیزدهم از بارداری فرزند شما دارای اثر انگشت میشود.
راهنمای دوران حاملگی در سه ماهه دوم بارداری
جنین درون شکم در هفته چهاردهم میتواند با صورت خود انجام حرکات جدیدی از جمله مکیدن، جویدن، اخم کردن و حتی چشمک زدن را امتحان کند. او در هفته پانزدهم بارداری توانایی تشخیص نور را نیز دارد. همچنین در این مرحله به مرور حس چشایی کودک شکل میگیرد. پاهای کودک از بازوانش بلندتر شده و دائم در شکم مادر خود حرکت مینماید. هفته شانزدهم زمانی است که باید خود را برای افزایش وزن کودک تا 2 برابر آماده کنید. احتمالا از هفته بعد هنگامی که دراز کشیده یا در گوشهای نشستهاید، متوجه حرکات فرزند خود خواهید شد. بر طبق راهنمای بارداری هفته به هفته اسکلت کودک در هفته هفدهم از حالت غضروفی به استخوانی تغییر شکل پیدا میکند.
این در حالی است که اندام تناسلی کودک نیز در هفته هجدهم به طور کامل رشد مینماید. به صورتی که این اندام در تصاویر سونوگرافی قابل مشاهده است. نوزدهمین هفته زمانی است که میتوانید با کودک خود حرف بزنید، زیرا در این مرحله او میتواند صدای شما را بشنود. علاوه بر این، کودک در این دوران یک اثر انگشت منحصربهفرد دارد که از جنینهای دیگر متمایز است.
دوران حاملگی در نیمه دوم سه ماهه دوم بارداری
تا هفته بیستم باردای مقدار قابل توجهی از رشد کودک انجام شده است، اما هنوز راه زیادی در پیش دارد. در هفته بیستویکم حرکات کودک آرام نیست. در واقع او در این زمان به گونهای تکان میخورد که انگار میخواهد از شکم مادر خارج شود. در این دوران لگدهای جنین بیشتر از گذشته است. یک اتفاق جالب در این هفته آن است که بالای چشمان کودک دو ابرو شکل میگیرد!
در هفته بیستودوم از بارداری مو روی سر کودک قابل مشاهده است. اما شنیدن صدای بیرون توسط جنین نیز در هفته بیستوسوم رخ میدهد. بیستوچهارمین هفته دورانی است که کودک توانایی کار با ماهیچههای صورت و حتی بالا بردن ابروهای خود را دارد. در روزهای بعد رشد موهای بیشتری در کودک اتفاق میافتد. موضوع جالبی که در هفته بیستوششم رخ میدهد، این است که کودک تنفس زیر آب را تمرین میکند. در روزهای آخر از 3 ماهه دوم، کودک میتواند پلک بزند. چندین بار سکسکه کردن کودک نیز اتفاق هیجانانگیز دیگر در این دوران است.
راهنمای دوران حاملگی در سه ماهه سوم بارداری
در هفته بیستوهشتم از بارداری کودک توانایی مشاهده نوری که توسط رحم فیلتر میشود را دارد. در هفته بعد علاوه بر رشد ماهیچهها و ریهها سر کودک نیز بزرگتر میگردد که مغز در حال رشد او در آن جای بگیرد.
این در حالی است که در هفته سیام سلولهای پوستی به منظور رنگ گرفتن پوست شروع به تشکیل رنگدانه میکنند. مردمکهای چشم جنین نیز در هفته سیویکم میتوانند منبسط و منقبض شوند. در این زمان احتمالا لگدهای کودک دیگر لذتبخش نیست، زیرا این لگدها میتوانند مادر را از خواب بیدار کنند. این لگدها ممکن است که در هفته بعد بیشتر از گذشته نیز گردند.
در هفته سیوسوم از بارداری هفته به هفته استخوانهای کودک برای اینکه بتوانند در کانال زایمان قرار گیرند، به هم فشرده میشوند. هفته پس از آن زمانی است که سیستم عصبی مرکزی و ریههای کودک کمکم به بلوغ میرسند. کودک در سیوپنجمین هفته بارداری به زودی وارد لگن مادر خواهد شد. در طول هفته سیوپنجم تا سیوهشتم وزن کودک همچنان بیشتر میشود. سر اکثر کودکان در این دوران به سمت پایین چرخیده و بلوغ مغز و ریه آنها نیز ادامه مییابد. همچنین در این زمان ناخن دستها و پاهای جنین نیز به طول کامل تشکیل میگردد. در واقع کودک در هفته سیونهم کامل شده و آماده به دنیا آمدن است.
اگر پس از هفته چهلم بارداری هنوز زایمان نکردهاید، اصلا جای نگرانی نیست. اما با وارد شدن به هفته چهلویکم باید منتظر باشید که پزشک به شما القای زایمان را پیشنهاد دهد.
پس از گذشت این زمان باید انتظار دیدن یک کودک با ناخنهای بلند را داشته باشید. در هفته چهلودوم بارداری دیگر واقعا وقت تمام شده است و انگار کودک قصد خروج از خانه گرم و نرم خود را ندارد! در این زمان احتمالا مجبور باشید، با القای زایمان فرزند خود را به دنیا بیاورید.
راهنمای بارداری هفته به هفته برای مادران
مادران نیز در طول دوران بارداری از هفته اول تا چهلم تغییرات زیادی را در ظاهر و خلقوخوی خود مشاهده میکنند. اگر به تازگی مادر شدهاید یا به زودی قصد اقدام به این کار را دارید، مطالعه راهنمای بارداری هفته به هفته مربوط به مادران را از دست ندهید.
راهنمای دوران حاملگی مادران در 3 ماهه اول
زن در ابتدای 3 ماهه اول بارداری علائم رایج قاعدگی مانند خونریزی و درد سینه را تجربه میکند. در هفته دوم تخمکگذاری اتفاق میافتد. این دوره شامل علائمی همچون حساس شدن سینهها، ترشحات لغزنده و افزایش دمای بدن است. خانم باردار در هفته سوم بارداری شاهد گرفتگی خفیف شکم یا لکهبینی اندک است. در این دوران اگر خونریزی و درد شدت گرفت، حتما باید با پزشک تماس گرفت. خستگی، یبوست، نفخ و نوسانات خلقوخو از دیگر علائم 3 ماهه اول بارداری هستند. فرد در این دوران ممکن است که از یک فرد شاد و هندان به فردی افسرده و غمگین تبدیل شود.
اگر در دوران بارداری با این مسائل روبرو شدید، اصلا نترسید؛ زیرا همه این مشکلات به هورمونها مرتبط است. تهوع صبحگاهی نیز از آزاردهندهترین علائم این دوره است. متاسفانه تهوع میتواند تا 3 ماهه دوم حاملگی نیز ادامه پیدا کند. شما میتوانید با خوردن وعدههای غذایی کوچکتر و اجتناب از خوردن بعضی غذاها تهوع صبحگاهی خود را کاهش دهید. یکی دیگر از علائم ابتدایی و خستهکننده در 3 ماهه اول بارداری تکرر ادرار است. بدین ترتیب ممکن است که فرد حامله پیش از رفتن به هر جایی، در ابتدا دنبال سرویس بهداشتی آن مکان باشد. همچنین اگر در این دوران از یبوست و باد اضافه معده رنج میبرید، اصلا نگران نباشید.
در واقع با نزدیک شدن به انتهای 3 ماهه اول حاملگی، بسیاری از مشکلات و علائم اولیه کاهش یافته یا از بین میروند. اما احتمالا نمیتوانید از شر سرگیجه رها شوید. برای بهبود این وضعیت میتوانید سر خود را بین زانوهایتان قرار داده و نفس عمیق بکشید.
راهنمای دوران حاملگی مادران در 3 ماهه دوم
بسیاری از خانمهای باردار در 3 ماهه دوم حاملگی دچار افزایش اشتها میشوند. این افراد باید با استفاده از یک برنامه مناسب غذایی تناسب اندام خود را حفظ کنند. بر طبق راهنمای بارداری هفته به هفته مادر علائم عجیبی مانند گرفتگی بینی و حساس شدن لثههای خود را مشاهده خواهد کرد.
از دیگر علائم شایع در این مدت زمان گرفتگی عضلات پا، تورم دستها و پاها، خشکی چشم و اختلال در الگوی خواب هستند. همچنین پوست حدود 90 درصد از زنان باردار در این دوران تیره میگردد. در ضمن با گذشت روزهای دوران بارداری رحم زنان بزرگتر شده و به این ترتیب ریه آنها تحت فشار بیشتری قرار میگیرد.
این امر تنگی نفس را به همراه دارد. در این مرحله ممکن است که میل جنسی فرد همچنان بالا باشد یا با کاهش آن روبرو شود. همچنین فرد حامله در این دوران به احتمال زیاد احساس درد و خستگی را تجربه خواهد کرد. یکی از نکات بارداری در 3 ماهه دوم، کوچک کردن وعدههای غذایی و حذف غذاهای اسیدی، چرب و تند است. این رژیم غذایی باعث جلوگیری از سوزش سر دل مادر میشود. یکی دیگر از نکات قابل توجه برای زنان باردار تکان دادن مچ دستها در طول روز است. همچنین این افراد باید سعی کنند که روی دستهای خود نخوابند. این قبیل امور اثرات سوزنسوزن شدن دستها را کاهش میدهند.
بهتر است، بدانید که برخی از زنان در 3 ماهه دوم حاملگی به هموروئید مبتلا میشوند که اصلا موضوع جالبی نیست!
راهنمای دوران حاملگی مادران در 3 ماهه سوم
خانمهای باردار بر طبق راهنمای بارداری در 3 ماهه سوم ترشحاتی را روی سینه خود مشاهده خواهند کرد. خارش، تورم، درد و سوزش سر دل نیز از علائمی هستند که همچنان در این دوران وجود دارند. همچنین علائمی همچون حساس شدن سینهها که در 3 ماهه اول وجود داشت، دوباره در این دوران برمیگردند. انقباضات براکستونهیکس هم از دیگر مسائلی است که مادران بعد از هفته 20 بارداری تجربه خواهند کرد. در صورتی که این انقباضات خیلی شدید و مکرر باشند، باید حتما پزشک را در جریان گذاشت. البته این انقباضات با گذشت زمان منظم میشوند.
به یاد داشته باشید که هر چقدر کودک بزرگتر باشد، به اندامهای داخلی مادر فشار بیشتری وارد میشود. در واقع میتوان نشت ادرار از مثانه، تنگی نفس و سوزش سر دل را از مشکلات رایج این دوره دانست. همچنین به طور کلی افزایش وزن و بیخوابی نیز در طول دوران بارداری رخ میدهد. اما به مرور فشار از روی اندامهای داخلی مادر برداشته شده و میتواند راحتتر نفس بکشد. در این مدت زمان زنان ممکن است که پس از رابطه جنسی متوجه لکهبینی شوند که جای نگرانی نیست. با این وجود، یکی دیگر از نکات بارداری هفته به هفته همین توجه به خونریزیها است. در صورت مشاهده خونریزی شدید باید با پزشک مشورت کرد.
علائم اولیهای که یعنی مادر برای زایمان آماده است، عبارتند از انقباضات منظم، فشار لگن، کمردرد و احساس بیقراری. البته تا زمانی که نوزاد متولد شود، علائمی همچون بیخوابی، تورم و تکرر ادرار همراه مادر هستند.
تغذیه مادران در دوران بارداری به چه صورت است؟
خانمها در دوران بارداری باید به این نکته توجه کنند که جنین نیز به غذا نیاز دارد. بنابراین در این دوران بدن مادر به مصرف پروتئین، ویتامین و مواد معدنی بیشتری محتاج است. مادر باید در هفتههای ابتدایی حاملگی به ذخیره مواد غذایی مانند خوردن غذاهایی سرشار از اسید فولیک بپردازد. در صورتی که فرد حامله در این دوران از تهوع صبحگاهی رنج میبرد، خوردن سبزیجات به او میتواند کمک کند.
با توجه به راهنمای بارداری هفته به هفته به مادران در چهارمین تا دوازدهمین هفته مصرف غذاهای غنی از آهن و امگا3 توصیه شده است. این مواد معدنی مغذی در غذاهایی همچون لبنیات، تخم مرغ، گوشت، غذاهای دریایی و ساردین وجود دارند. هفته سیزدهم تا بیستوهشتم بارداری از لحاظ برنامه غذایی برای زنان حامله بسیار مهم است.
در این دوران باید موادی مانند بتاکاروتن، کلسیم، ویتامین D و روی به بدن مادر برسد. بنابراین زنان باردار باید اسفناج، ساردین، شیر، ماست، پنیر، گوشت قرمز، لوبیا، آجیل و غلات کامل را در رژیم غذایی خود بگنجانند. خانمهای باردار باید ویتامین K، کلسیم، منیزیم و سلنیوم بیشتری را در طول مدت هفته بیستونهم تا چهلم به بدن خود برسانند. در این دوران مصرف کلمپیچ، اسفناج، کلم بروکلی، گلکلم، شیر، پنیر، حبوبات، آووکادو، موز، تمشک، تخم مرغ و برنج قهوهای مفید است.