یکی از انواع آهن هایی که می تواند برای ساخت انواع میلگرد و وسایل مختلف دیگر مورد استفاده قرار گیرد، آهن اسفنجی است. این نوع آهن برای رفع کمبود ضایعات آهن به عرصه فولادسازی وارد شده است و توانسته یکی از بهترین گزینه ها برای ساختمان سازی محسوب شود. در حال حاضر، در کشور ایران از آهن اسفنجی استفاده بسیار زیادی می شود، این در حالی است که طبق تاریخچه، این نوع آهن از سال 1389 وارد بازار کشور ایران و صنایع شده است. برای این که بدانید آهن اسفنجی چیست و چه تاریخچه ای دارد، این مطلب از سیب را مطالعه کنید.
تاریخچه آهن اسفنجی
در کشور ایران از سال 1389، استفاده از گندله متخلخل در کوره های القایی شروع شد. در آن سال، کمبود قراضه ها مشکلی را برای افراد ایجاد نکرده بود. با اینکه کیفیت قراضه های آهن نیز بسیار پایین بود، هیچ فردی به فکر استفاده از این قراضه ها نبود. این در حالی بود که کشورهای مختلف مانند هندی ها و چینی ها اقدام به فروش کوره های القایی به ایران کرده بودند و قطعا استفاده از آهن قراضه را به کشور ایران توصیه نمی کردند، اما در همان سال 1389، یکی از کارخانه ها در کشور ایران که در یزد نیز واقع شده بود، اقدام به مصرف آهن اسفنجی کرد.
پس از اینکه این کارخانه شروع به مصرف آهن اسفنجی کرد، کارخانه های دیگر نیز به صورت کم و بیش از این نوع آهن استفاده کردند. موضوعی که در مورد تاریخچه آهن اسفنجی اهمیت بسیار زیادی دارد این است که تقریبا همه کارخانه هایی که از این آهن استفاده کردند، نتیجه خوبی ندیدند. دلیل این موضوع هم عدم استفاده درست از آهن اسفنجی بود. به هر حال می توان با توجه به روش های شارژ آهن اسفنجی، اقدام به استفاده از این آهن نمود. در حال حاضر بسیاری از واحدهای کوچک تا بزرگ صنعتی، اقدام به استفاده از آهن اسفنجی می کنند و این نشان دهنده کاربرد این آهن در صنایع مختلف است. به نظر می رسد که با توجه به کمبود آهن، استفاده از این نوع آهن روز به روز تقاضای بیشتری داشته باشد.
کاربردهای مهم آهن اسفنجی
شاید هنوز هم بسیاری از واحدهای صنعتی از آهن قراضه برای تولید محصولات فولادی استفاده کنند، اما واقعیت این است که در کشور ایران و حتی جهان، کمبود آهن قراضه بیداد می کند، بنابراین لازم است که جایگزین مناسبی برای آهن قراضه وجود داشته باشد. آهن اسفنجی متریال خاصی است که می تواند به جای آهن قراضه مورد استفاده قرار گیرد. امروزه می توان به جای استفاده از ضایعات آهن، به اندازه 50 درصد از آهن اسفنجی استفاده نمود. در حال حاضر آهن های اسفنجی کاربرد بسیار زیادی در صنایع مختلف دارند، به همین خاطر می توان از آهن ها برای ساخت بیلت ها، اسلب ها و میلگردها استفاده کرد. به طور کلی با توجه به این که آهن اسفنجی می تواند جایگزین ضایعات آهن شود، تاثیر بسیار زیادی در صنعت فولادسازی دارد، به همین خاطر از جمله کاربردهای مهم آهن های اسفنجی می توان به صنعت فولاد اشاره کرد، همچنین این آهن در صنعت ریخته گری نیز کاربردهای بسیار متنوعی دارد.
آمار و اطلاعات مهم درباره آهن اسفنجی
آهن اسفنجی از سال 1389 در کشور ایران تولید شد و کمتر از دو دهه است که مورد استفاده قرار می گیرد، اما به دلیل اینکه کشور ایران در حوزه تولید آهن های اسفنجی فعالیت بسیار خوبی دارد، کشور ایران توانسته به یکی از بزرگ ترین کشورهای تولید کننده آهن اسفنجی تبدیل شود. در کنار کشور ایران، هندوستان نیز اقدام به تولید آهن اسفنجی با حجم بالایی می کند.
کارخانه های مختلفی از جمله فولاد مبارکه اصفهان، صنایع معدنی فولاد سنگان، فولاد امیر کبیر کاشان و مجموعه های مختلف دیگر، اقدام به تولید آهن اسفنجی در کشور ایران و تامین نیازهای صنایع می کنند. کارخانه های مختلف دیگری در کشور ایران در حال فعالیت در زمینه تولید آهن اسفنجی هستند. کارخانه آهن فولاد گل گهر، یکی از انواع این کارخانه ها است که توانسته اقدام به تولید 3 میلیون تن آهن اسفنجی در یک سال کند. تقریبا 90 درصد از کل آهن اسفنجی تولید شده توسط این شرکت، به صورت مصرف داخلی، مورد استفاده قرار گرفته است.
به عنوان نکته نهایی باید عرض کنیم که در کشور ایران و بسیاری از کشورهای مختلف دیگر، آهن اسفنجی و فولاد در کنار یکدیگر ساخته می شوند، بنابراین اکثرا خود تولید کنندگان این نوع آهن و فولاد، مصرف کنندگان آن ها هستند. آهن اسفنجی می تواند جایگزین خوبی برای ضایعات آهن باشد و هزینه های ناشی از صنعت فولادسازی را تا حد زیادی کاهش دهد.