دانشنامه سیب دانشنامه سیب ! دکوراسیون داخلی، پزشکی و زندگی روزمره
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
زمانی که در صنعت ساختمان سازی بحث استحکام و مقاومت سازه در برابر زلزله یا باد مطرح می شود، معمولا بیشترین چیزی که به ذهنمان خطور می کند، استحکام اسکلت سازه است. اما موضوعی که به همان اندازه اهمیت دارد، مقاومت دیوارهاست. حتی اگر زمانی اسکلت یک سازه در برابر نوسانات شدید زمین مقاومت کند اما دیوارهای آن سازه ترک بخورند یا فرو بریزند نمی توانیم آن ساختمان را به عنوان یک سازه مقاوم در نظر بگیریم.
در مبحث مقاوم سازی دیوار دو شیوه مورد توجه است. اولی روش وال پست و دیگری میلگرد بستر است. هر دو این روش ها به مقاومت دیوارهای سازه می افزایند. با سیب همراه باشید.
میلگرد بستر وال پست
آیا تا به حال به پروفیل هایی که در میان قاب ها یا دیوار قرار می گیرند توجه کرده اید؟ این پروفیل ها در واقع همان وال پست هستند. همانطور که از نامش پیداست، وال پست نگهدارنده دیوار است. وال پست موجب درگیری دیوار با اسکلت ساختمان می شود و اجرای آن در واقع مرحله سفتکاری ساختمان است. وال پست با ایجاد یکپارچگی در سطح دیوار موجب انتقال نیروهای حاصل از باد شدید یا زلزله به فریم بوده که موجب تخریب نشدن دیوار می شود. بنابراین در صورتی که دیوار به صورت اصولی با اسکلتی همچون وال پست درگیر شود، این اسکلت مانع از فروپاشی اعضای غیر اصولی دیوار در هنگام وقوع سوانح می‌گردد.
وال پست به دو صورت عمودی و افقی در دیوارها اجرا می شود. نکته جالب این است که با وجود اهمیت اجرای وال پست در سازه، اجرای آن در ایران چندان مرسوم نیست و صرفا محدود به یک دهه اخیر می شود. این روزها سازه های زیادی را می بینیم که با وجود نیاز، وال پست در آنها اجرا نمی شود. هنگام ساخت دیوار باید توجه داشت، زمانی که طول دیوار بیشتر از 40 برابر ضخامت یا ارتفاع دیوار بیشتر 5 متر باشد اجرای وال پست عمودی مورد نیاز است. برای مقاوم سازی دیوارهایی با ابعاد کمتر از این می توان از وال پست افقی استفاده کرد.
یکی دیگر از راه های مقاوم سازی دیوار استفاده از میلگرد بستر است. میلگرد یا آرماتور بستر راهی کم هزینه تر نسبت به وال پست جهت افزایش مقاومت دیوار و حتی مقابله با ترک های آن است.
نحوه اجرای وال پست میلگرد بستر
میلگرد بستر از یک زوج مفتول فولادی به ضخامت حدودی 4 میلیمتر تشکیل شدهاست. برای افزایش سطح درگیر مفتولها به ملات و بتن، شکل ظاهری آنها به صورت آجدار ساخته میشوند. همچنین از آنجا که فولاد معمولا در مواجهه با رطوبت محیط دچار زنگزدگی میشود؛ جهت جلوگیری از این اتفاق یک روکش از جنس روی بر سطح بیرونی مفتولها کار میشود. این زوج مفتول به صورت موازی هم قرار میگیرند و توسط میلگرد دیگری به هم جوش خورده و متصل میشود. اگر میلگرد میانی به صورت هفت و هشتی باشد به آن خرپایی و اگر به صورت عمود بر هم فرم گرفته باشد، به آن نردبانی گفته می شود.
برای اجرای میلگرد بستر معمولا آن را به صورت افقی در بین دیوار کار می گذارند. به طوری که کاملا بین ملات پنهان شود. با این حساب ضحامت میلگرد بستر دو الی سه سانت از ضحامت دیوار کمتر است. اگر در دو سمت دیوار اسکلت فلزی وجود داشته باشد میلگرد را با جوشکاری به اسکلت متصل می کنیم. این در حالی است که برای نصب وال پست باید آن را به وسیله پیچ و مهره به سازه متصل کرد. هر چند در ایران برخلاف توصیه های بین المللی همچنان از جوشکاری برای اتصال وال پست استفاده می شود. در حال حاضر استفاده از میلگرد بستر به علت سبک تر شدن ساختمان، میزان مقاومت بالا، نحوه سریعتر و آسانتر نصب آن و همچنین کاهش هزینه ها تا سقف 50%، بسیار میان سازندگان محبوب است.
استفاده از میلگرد بستر به همراه وال پست مخصوصا در مناطق زلزله خیز و در ساختمان هایی با مصالح سفالی یا آجرهای بتنی بسیار کاربردی و مهم است. چرا که ناگفته پیداست که میزان استحکام دیواره ها در چنین سازه هایی تا چه اندازه مهم است.
سخن آخر
در صنعت ساختمان سازی یکی از مهمترین مباحث، استحکام بنا است. استحکام بنا به جز اسکلت و پیریزی به مقاومت دیواره ها نیز مربوط می شود. معمولا برای مقاوم سازی دیوارها، مخصوصا آن هایی که ابعاد نامتعارف دارند در برابر نیروهای وارده به وسیله باد یا زلزله از روش هایی چون وال پست یا میلگرد بستر استفاده می کنند. البته عواملی مثل سرعت نصب بیشتر، هزینه کمتر، آسانتر بودن پروسه نصب و سبکتر شدن سازه، باعث می شود سازندگان استفاده از میلگرد بستر را بسیار کاربردی تر بدانند.
