یکی از روش های مصرف دخانیات که امروزه طرفداران بسیاری نیز در بین جوانان پیدا کرده است، قلیان است. این نوع دخانیات با عوارض مختلف ریوی و قلبی عروقی همراه است که تاثیر زیادی بر سلامت مردان دارد. در این مقاله قصد داریم به تاثیر مصرف این نوع دخانیات بر سلامت بدن بپردازیم.
تأثیر قلیان بر اسپرم مردان
قلیان کشیدن علاوه بر تاثیر مخربی که بر ارگان های حیاتی بدن مانند قلب و ریه دارد، می تواند عامل موثری در بروز ناباروری در مردان و زنان نیز باشد. امروزه طبق تحقیقاتی که پژوهشگران انجام داده اند، مشخص شده است که مصرف دخانیات و به خصوص قلیان در کاهش میزان تولید اسپرم های سالم نقش دارد. این عامل می تواند از تحرک و طول عمر اسپرم ها بکاهد که در نتیجه آن، شاهد ناباروری هستیم.
علاوه بر این ها، دود قلیان دارای اثرات مخربی بر جنین نیز هست که مهم ترین آن ها، بروز مشکلات ژنتیکی است. این نوع ماده مخدر حاوی فلزاتی مانند کروم، کبالت، آرسنیک و سرب است. این ها جز فلزات سنگینی هستند که برای بدن بسیار سمی خواهند بود. ورود این مواد به داخل بدن می تواند نتایج منفی ای را به وجود آورد که یکی از آن ها کاهش میزان تولید اسپرم در آقایان است.اگر به طور دقیق تر به بررسی اثر دور سیگار و قلیان بر سلامت اسپرم و باروری مرد بپردازیم، باید موارد زیر را ذکر کنیم:
تحرک اسپرم: تحرک اسپرم برای ایجاد حرکت آن به سمت تخمک و لقاح ضروری است. اگر اسپرم نتواند با تحرک کافی به سمت تخمک شناور شود، امکان لقاح به وجود نمی آید. تحقیقات نیز نشان داده که اسپرم افرادی که از مواد مخدر استفاده می کنند تحرک کافی برای حرکت به سمت تخمک را ندارند و از بین می روند.
کشیدن قلیان تاثیرات دیگری نیز بر اسپرم دارد که شامل موارد زیر است:
- ساختار اسپرم
- دی ان ای اسپرم
با توجه به این موارد می توانیم بگوییم که دود قلیان نه تنها ریه ها و قلب را تحت تاثیر قرار می دهد، بلکه بر باروری مردان نیز تاثیر کاملا مستقیمی می گذارد.
تأثیر قلیان بر مغز
قلیان دارای درصد بالایی از نیکوتین است و به همین دلیل می توان آن را یکی از اصلی ترین عوامل تاثیر گذار بر سلامت مغز در نظر گرفت. این ماده باعث به وجود آمدن حالت سرخوشی و آرامش در فرد می شود که نتیجه آن، تحریک و تولید هورمون های دوپامین و اندورفین است. همین عامل باعث وابستگی به مصرف این نوع مواد مخدر و مصرف مکرر آن می شود.
علاوه بر این، تمام انواع مواد مخدر دارای تاثیر بالقوه ای بر حافظه و یادگیری فرد هستند. با توجه به این موضوع می توانیم بگوییم که از عوارض مصرف این نوع دخانیات این است که فرد در بلند مدت، حافظه آینده نگر خود را از دست می دهد و باعث فراموشی و سهل انگاری می شود.سیگار و قلیان دارای اثرات تعدیل کنندگی هستند؛ یعنی باعث بیداری و هوشیاری می شوند. بنابراین می توانیم بگوییم که این نوع دخانیات داری تاثیر مستقیم بر خواب و بیداری هستند. این امر می تواند یکی از دلایل اصلی اختلالات خواب در بلند مدت باشد.
به دلیل ارتباطی که نیکوتین با انتقال دهنده های عصبی دارد، تاثیر آن بر سلامت و عملکرد مغز کاملا مستقیم و تایید شده است. قلیان نیز دارای مقدار نیکوتین بسیار بالا تری نسبت به سیگار است و مصرف مداوم آن با بروز آسیب های مغزی و عصبی همراه است.
تأثیر قلیان بر پوست
یکی از اثرات مخرب و زیان بار قلیان، تاثیر آن بر پوست و زیبایی است. این موضوع ربطی به سن و سال یا خواهر و برادر بودن ندارد؛ پوست کسانی که از این نوع مواد مخدر استفاده می کنند، در خطر آسیب های بیشتر قرار دارد. مطالعات انجام شده بر روی تنباکو نشان داده است که حدود 4 هزار ماده مضر و سمی در آن وجود دارد. بیشتر این مواد دارای اثرات مضر و مستقیم بر سلامت پوست هستند. تاثیر آن ها نیز به این گونه است که از کلاژن سازی در پوست جلوگیری می کنند. کلاژن یکی از موادی است که باعث شادابی و طراوت پوست می شود که با بالا رفتن سن به مرور تحلیل می رود. پوست اطراف چشم که نازک تر از قسمت های دیگر است، در افراد قلیانی و سیگاری سریع تر چروک می شود.
با توجه به مطالبی که ذکر کردیم، قلیان از مواد مخدر خطرناک و آسیب رسان به بدن است که اثرات شدیدی بر سلامت ارگان های مختلف دارد. به همین دلیل بهترین راه برای جلوگیری از اثرات مضر این نوع مواد مخدر، ترک آن است.