دانشنامه سیب دانشنامه سیب ! دکوراسیون داخلی، پزشکی و زندگی روزمره
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
مفاهیم معماری پایدار و ساختمان های سبز یکی از مسائل مهم و نوینی است که در پی بهبود شرایط محیط زیستی شهرها به وجود آمده است. شاکله اصلی این مفهوم برگرفته از تدابیری حول محور روابط سازگار انسان با محیط زیست عنوان می شود. از منظر تخصصی ساختمان پایدار بایستی علاوه بر برطرف کردن نیازهای ساکنان، کمترین ناسازگاری را با محیط خود ایجاد کرده و با شرایط اقلیمی و بومی منطقه خود منطبق شود. در این تعریف دستیابی به اولویت های محیط زیستی و مفهوم زیبایی ساختمان توام با هم، قابل اهمیت است. در بسیاری از موارد به دلیل تشابهات ظاهری و مفهومی دو عنصر معماری سبز و معماری پایدار به جای یکدیگر به کار گرفته می شوند اما خوب است بدانیم که در عین شباهت های فراوان بین این دو، معماری پایدار به تدابیر محیط زیستی در بخش سازه ای، به همراه مولفه های عملکردی انسان با این محیط اشاره می کند به عبارتی در معماری پایدار اصل طراحی بر حسب نیازهای انسانی سنجیده می شود. معماری سبز نیز به مفاهیم محیط زیستی اشاره دارد و تلاش آن بر این است که ساختمان سازگار بر محیط اطراف خود طراحی شود. در ادامه این مقاله از شهرآهن ضمن اشاره به تاریخچه معماری پایدار و توضیحات تکمیلی حول محور این مفهوم، به بررسی اصول طراحی ساختمان های پایدار نیز می پردازیم.
مفهوم معماری پایدار
با افزایش جمعیت شهرها و به دنبال آن آلودگی های زیست محیطی ناشی از صنایع و ساخت و سازهای غیراصولی، مفهومی به نام معماری پایدار ایجاد گردید. در اواسط دهه 1980 میلادی پس از اثرات مخرب الگوی زندگی شهرنشینی همزمان با انقلاب صنعتی جریانی برای بهبود این وضع به راه افتاد. برخی از معماران بعنوان پیشگامان تاثیرگذار این نهضت توانستند درک مفهوم معماری پایدار را از طرق مختلفی در اذهان عموم افراد تداعی کنند. در حال حاضر طراحی ساختمان های پایدار در شهرها رو به افزایش است، به طوری که تخمین زده می شود تا سال 2050 میلادی تقریبا تمامی ساختمان های شهری از اصول طراحی معماری پایدار پیروی کنند. هدف اصلی استفاده از اصول طراحی این مفهوم به حداقل رساندان تاثیرات منفی ساختمان بر پیرامون، استفاده از انرژی های تجدید پذیر، تطبیق ساختمان بر اساس شرایط محیطی آن منطقه و مهم ترین آن ها حفظ هر چه بهتر محیط زیست در شهر های امروزی است. این مفهوم علاوه بر تاثیر بر ساخت و ساز بر مولفه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهر ها نیز اثرگذار است.
مزیت اصل معماری پایدار
مزایای ساختمان های پایدار از چهار دیدگاه کلی ساکنین ساختمان، دیدگاه معماران، سازندگان و به صورت عمومی دیدگاه دولت ها قابل بررسی است. ساکنین با آگاهی از این مفهوم به دنبال سرپناهی هستند تا علاوه بر کاهش مصارف انرژی و تضمین سلامت ساختمان در فصول مختلف، از هزینه های نگهداری یا بازسازی بنا در طولانی مدت نیز جلوگیری شود. طراحان و معماران نیز در تلاش اند تا با ساخت سازه هایی یکپارچه، نگاهی خلاقانه و متفاوت به بناهای امروزی ایجاد کنند. همچنین دو اصل طراحی کارآمد و ارتقا چشم انداز پروژه های معماری پایدار از مزیت های این بخش به شمار می روند. از دیگر مزایای طراحی ساختمان های پایدار جلوگیری از ساخت مجدد سازه یا تعمیر آن از طریق استفاده از روش های مطمئن در ایجاد بناست. این مفهوم در دیدگاه سازندگان و سرمایه گذاران این بخش تجلی می یابد. منافع کلی ساخت سازه های پایدار برای دولت ها و سازمان های زیرنهاد بسیار قابل اهمیت است چرا که با ایجاد بناهای پایدار علاوه بر بهبود مدیریت حوادث ساختمانی، کاهش هزینه های هنگفت خدمات شهری را نیز به دنبال خواهد داشت.
اصول طراحی پایدار ساختمان ها
طراحی ساختمان های پایدار نیازمند رعایت اصول و قوانینی مطابق با روش های حفظ محیط زیست هستند. به طور کلی معماری پایدار، سازه ساختمانی را بعنوان جزئی از طبیعت تلقی کرده و در تلاش است تا سه عنصر صرفه جویی در انرژی، تعامل با انسان و طراحی برای ارتقا محیط پیرامون را بهبود بخشد. در ادامه این مقاله از شهرآهن به شرح اصول طراحی ساختمان های پایدار می پردازیم:
- سازگاری با اقلیم یکی از مهم ترین اصول و نکات در طراحی ساختمان های پایدار، سازگاری مصالح و نحوه ساخت بنا با محیط آن منطقه است. در بسیاری از موارد این مفهوم به عنوان معماری بومی یاد می شود. این مسئله بدین معنی است که ساختمان می بایست تا حد امکان با شرایط اقلیمی منطقه خود اعم از آب و هوا و منابع انرژی منطبق باشد. همچنین می توان از مصالح مختص همان اقلیم نیز در ساخت بنای پایدار استفاده کرد.
- هماهنگی با نیازهای انسان علاوه بر اهمیت بخش محیط زیستی در مفهوم معماری پایدار، برطرف کردن نیاز های انسان و ساخت بنا مطابق با این اصل یکی از مهم ترین اصول ساختمان سازی مدرن محسوب می شود به عبارتی می توان گفت معماری پایدار به دنبال بهبود شرایط محیطی، در تلاش است تا شرایط بقای سایر موجودات زنده را نیز تامین کند.
- کاهش استفاده از منابع به طور کلی مفهوم سازه های پایدار از صرفه جویی در منابع موجود نشات می گیرند و این مسئله بدین معنی است که ساختمان بایستی به گونه ای با کمترین میزان منابع و در عین حال مفیدترین آن طراحی و اجرا شود. همچنین مواد و مصالح استفاده شده در ساخت ساز های پایدار می بایست پس از طی عمر مفید بنا، به صورت بازیافت قابل استفاده باشند.
- کاهش مصرف انرژی با شکل گیری مفهوم سازه های پایدار امکان استفاده از منابع تجدیدپذیر همانند استفاده از صفحات خورشیدی بیش از پیش قوت گرفت. ساختمان های پایدار با هدف اصلاح عادات مصرف انرژی در تلاش اند تا رویکرد جدیدی را در استفاده از منابع تجدیدپذیر بنا کنند. به باور بسیاری از صاحبنظران این حوزه ساختمان پایدار به سازه ای گفته ای می شود که بتواند بخش زیادی از انرژی خود را از طریق منابع غیرمخرب تامین کند. با روی کار آمدن تکنولوژی های استفاده از صفحات خورشیدی، می توان بیش از 80 درصد از انرژی ساختمان را به صورت طبیعی تامین کرد.
- کل گرایی سازه سازه ساخته شده به روش پایدار می بایست در تمامی جنبه های زیست محیطی و انسان گرایی منسجم و یکنواخت به نظر برسد. این مسئله به لحاظ ایجاد یک محیط زیست سالم در تمامی اجزا بسیار قابل اهمیت است.
