سونوگرافی یکی از سادهترین و در عین حال دقیقترین روشها برای تشخیص برخی بیماریها و مشکلات در بدن است. بسیاری از زنان در طول زندگی خود شاید نیاز داشته باشند که حداقل یک بار سونوگرافی انجام دهند. یکی از موضوعات مهم در این زمینه داشتن آمادگی برای سونوگرافی شکم و لگن است. برای آماده شدن جهت انجام این معاینه بسیار مهم است که با یک متخصص زنان مشورت کنید. در این مطلب از سیب نکات مهمی را در خصوص مراقبتهای قبل از انجام این نوع سونوگرافی مطرح کردهایم.
سونوگرافی شکم و لگن چه کاربردی دارد؟
سونوگرافی شکم و لگن یک روش تصویربرداری است که با کمک آن میتوان اندامهای داخلی شکم و لگن را مورد بررسی قرار داد. در واقع این تکنیک تشخیصی با استفاده از امواج صوتی اطلاعاتی را درباره عملکرد و ظاهر اندامهایی همچون کلیه، کبد، طحال، لوزالمعده، لگن و سایر اجزاء درونی بدن در اختیار پزشک میگذارد. پزشکان برای بررسی دردها و مشکلاتی که در نواحی شکم و لگن بیمار احساس میشود، این نوع سونوگرافی را تجویز میکنند. در نهایت پزشک معالج با مطالعه نتایج حاصل از سونوگرافی داروها و راهکارهای مناسب درمان را مییابد. به طور کلی این نوع سونوگرافی برای تشخیص یا درمان مشکلات زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
- عوامل خطرناک آنوریسم آئورت شکمی.
- بررسی برخی احشاء شکمی مانند آپاندیس، طحال، کیسه صفرا، غدد فوق کلیوی و غدد لنفاوی عمق شکم.
قبل از سونوگرافی چه آمادگی لازم است
هنگامی که بیمار برای انجام سونوگرافی شکم و لگن اقدام میکند، باید یک سری مراقبتهای لازم را انجام دهد. در ادامه به معرفی اقدامات لازم جهت آمادگی برای سونوگرافی شکم و لگن میپردازیم:
- پیش از انجام سونوگرافی شکم و لگن، مثانه بیمار باید پر از آب باشد. این امر باعث میشود که شفافیت تصویر حاصل از عکسبرداری به روش مذکور بیشتر باشد. در واقع هنگامی که مثانه بیمار پر از آب باشد، تصویر بهتر و واضحتری از تخمدانها و رحم ثبت میگردد. همچنین در این شرایط گازهای روده در تصویرهای سونوگرافی نشان داده نخواهد شد.
- بیمار میتواند مثانه خود را با انواع مایعات مانند آب، آبمیوه و چای پر کند. البته دقت داشته باشید که در این مایعات نباید از داروهای ادرارآور استفاده نمود.
- زنان باردار تا پیش از سه ماهگی خود اگر قصد انجام سونوگرافی شکم و لگن را داشته باشند، باید مثانه خود را با استفاده از مایعات پر کنند. اما برای خانمهای باردار پس از چهار ماهگی نیازی به پر کردن مثانه نیست.
- در صورتی که سونوگرافی از درون واژن انجام شود، نیازی به پر کردن مثانه نیست و نیمه پر بودن آن کافی است. اگر سونوگرافی شکم و واژن به صورت همزمان انجام میگیرد، در ابتدا باید سونوگرافی شکمی را با مثانه پر به پایان رساند. سپس با تخلیه مقداری از ادرار انجام سونوگرافی واژینال امکانپذیر است.
- در صورتی که بیمار روی شکم خود موهای ضخیمی دارد، باید پیش از سونوگرافی آنها را بتراشد.
- بهتر است که سونوگرافی با استفاده از ژلهای مناسب و غیرحساسیتزا صورت گیرد.
- در صورت وجود زخمهای سرباز در ناحیه شکم یا لگن، امکان انجام سونوگرافی وجود ندارد. زیرا ژل مورد استفاده در طول معاینه باعث تحریک زخمها خواهد شد.
- بیمار باید پیش از شروع سونوگرافی سابقه پزشکی یا عملهای جراحی خود را با پزشک در میان بگذارد.
آیا ناشتا بودن برای انجام سونوگرافی شکم ضروری است؟
حتما به یاد داشته باشید که حداقل 5 الی 6 ساعت قبل از انجام سونوگرافی شکم و لگن هیچ مواد غذایی مصرف نکنید. البته در این بازه زمانی میتوان از آب و سایر نوشیدنیها استفاده کرد. برای مثال بهتر است که در طول این مدت با نوشیدن چند لیوان آب یا چای مثانه خود را پر از مایعات نمایید. البته بهتر است که نوشیدن آب و مایعات دیگر را در این زمان طوری تنظیم کنید که فشار زیادی به مثانه شما وارد نشود. زیرا ممکن است که پروسه انجام سونوگرافی شکم و لگن برای مدت 20 الی 30 دقیقه به طول انجامد. پس از پایان این روش معاینه بیمار میتواند برای دفع ادرار به دستشویی برود.
همچنین بیماران مبتلا به دیابت نیز به منظور آمادگی برای سونوگرافی شکم و لگن باید از خوردن خوراکیها و نوشیدنیهای شیرین اجتناب نمایند. این در حالی است که بیماران دارای فشار خون نیز از خوردن مایعات شور یا چرب مانند دوغ منع هستند. اگر بیمار باید داروهایی را به صورت ناشتا مصرف کند، باید این کار را پیش از سونوگرافی و زیر نظر پزشک انجام دهد.