مشاهده هرگونه برآمدگی در ناحیه تناسلی میتواند برای بسیاری از افراد نگرانکننده باشد. اما چگونه میتوان تفاوت بین یک جوش معمولی و زگیل تناسلی را تشخیص داد؟ این مقاله راهنمایی عملی و گامبهگام برای کمک به شما در تشخیص اولیه این دو عارضه پوستی ارائه میدهد و توضیح میدهد که چه زمانی باید برای تشخیص دقیقتر و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.
تفاوتهای کلیدی: زگیل تناسلی در مقابل جوش تناسلی
درک تفاوتهای ظاهری و علائم همراه، اولین و مهمترین گام در تشخیص اولیه است. این بخش به شما کمک میکند تا با مشاهده دقیق، نشانههای هر یک را شناسایی کنید.
ویژگی | زگیل تناسلی | جوش تناسلی |
---|---|---|
ظاهر | ضایعات گوشتی برجسته، همرنگ پوست، صورتی یا قهوهای، شبیه گل کلم، نرم | برجستگی تاولی، قرمز با حاشیه ملتهب، حاوی چرک سفید |
احساس | معمولاً بدون درد، ممکن است خارش، سوزش یا خونریزی خفیف داشته باشد | ملتهب و دردناک، به خصوص هنگام لمس یا فشار |
علت | ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) | عفونت میکروبی/التهابی، موی زیرپوستی، غدد چربی مسدود شده |
مسری بودن | بله، بسیار مسری | خیر، غیرمسری |
ظاهر و شکل ظاهری
-
زگیل تناسلی:معمولاً به صورت ضایعات گوشتی برجسته، همرنگ پوست، صورتی یا قهوهای ظاهر میشود و ممکن است شکلی شبیه گل کلم داشته باشد. گاهی اوقات لکهدار به نظر میرسد و میتواند منفرد یا به صورت خوشهای باشد. زگیلها معمولاً نرم هستند.
-
جوش تناسلی:به شکل برجستگیهای تاولی و قرمز رنگ با حاشیه ملتهب دیده میشوند. اغلب حاوی مادهای سفید (چرک) هستند.
علائم همراه و احساس
-
زگیل تناسلی:در اکثر موارد، در ابتدا بدون درد است، اما ممکن است با خارش، سوزش یا خونریزی خفیف (به خصوص در صورت کنده شدن یا حین رابطه جنسی) همراه باشد. در موارد نادر، ممکن است با ترشحات یا انسداد مجاری ادرار نیز همراه باشد.
-
جوش تناسلی:معمولاً ملتهب و دردناک است، به خصوص هنگام لمس یا فشار. در صورت فشار، چرک از آن خارج میشود.
علل بروز و تشخیصهای اولیه در خانه
شناخت عوامل ایجادکننده هر عارضه میتواند به شما در تشخیص کمک کند. همچنین، برخی روشهای اولیه برای خودارزیابی در خانه وجود دارد که باید با احتیاط به کار گرفته شوند.
عوامل ایجادکننده زگیل و جوش تناسلی
-
علت زگیل تناسلی:ناشی از عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که عمدتاً از طریق تماس پوست به پوست در طول رابطه جنسی (واژینال، مقعدی، دهانی) منتقل میشود. هم زگیل و هم ویروس HPV، هر دو مسری هستند.
-
علت جوش تناسلی:ناشی از عفونت میکروبی یا التهابی، مسدود شدن غدد چربی توسط سلولهای مرده، موهای زیرپوستی، تعریق زیاد، پوشیدن لباسهای تنگ، اختلالات هورمونی، اضافه وزن یا درماتیت تماسی (واکنشهای آلرژیک به مواد شیمیایی) است. جوش تناسلی واگیردار نیست.
روشهای اولیه خودارزیابی (با احتیاط)
-
مشاهده دقیق نشانهها:توجه به علائمی مانند درد، خارش، سوزش، ترشحات غیرعادی یا خونریزی پس از رابطه جنسی میتواند سرنخهایی ارائه دهد.
-
تست سرکه (استیک اسید):این روش شامل مالیدن محلول سرکه (3-5% استیک اسید) به نواحی مشکوک است. گفته میشود که نواحی آلوده به HPV ممکن است سفیدرنگ شوند.
نکته مهم:این روش قطعی نیست، ممکن است نتایج کاذب به همراه داشته باشد و باید حتماً با مشورت پزشک و با احتیاط فراوان انجام شود. انجام این تست بدون راهنمایی پزشکی توصیه نمیشود؛ زیرا میتواند باعث تحریک پوست یا تفسیر نادرست شود. -
کیتهای تشخیص خانگی:برخی کیتهای تشخیص HPV با سواب واژینال یا نمونه ادرار برای شناسایی 14 نوع HPV پرخطر در دسترس هستند. این کیتها میتوانند در غربالگری اولیه مفید باشند اما جایگزین تشخیص پزشکی نیستند.
راهنمای مراجعه به پزشک و تشخیصهای تخصصی
خودتشخیصی هرگز جایگزین معاینه پزشکی نیست. در صورت مشاهده هرگونه برآمدگی مشکوک، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است. این بخش توضیح میدهد که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید و با چه روشهای تشخیصی تخصصی ممکن است مواجه شوید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
-
اگر از جوش نبودن عارضه پوستی خود مطمئن نیستید یا علائم شما با توضیحات جوش تناسلی همخوانی ندارد.
-
اگر برآمدگیها دردناک هستند، از بین نمیروند، عود میکنند یا با خونریزی غیرعادی همراه هستند.
-
اگر نگران ابتلا به بیماریهای مقاربتی (STI) مانند HPV هستید، به خصوص اگر سابقه روابط جنسی محافظت نشده دارید.
-
در صورت مشاهده علائم عمومی مانند تب، سردرد، خستگی و تورم غدد لنفاوی، همراه با ضایعات پوستی.
روشهای تشخیص تخصصی توسط پزشک
پزشک متخصص پوست، زنان یا اورولوژی با بررسی بصری ناحیه تناسلی و مشاهده ضایعات، تشخیص اولیه را انجام میدهد.
به گفته nationwidechildrens: «بیشتر زگیلها توسط پزشک در طی معاینه تشخیص داده میشوند. برخی از زگیلها از نوع مسطح هستند که توسط تست پاپ اسمیر از دهانه رحم مشخص میشوند. HPV در تست پاپ اسمیر فقط به این معنی است که ویروس شناسایی شده است و همیشه به این معنی نیست که شما زگیل دارید.»
در ادامه به روشهای تشخیص تخصصیتر اشاره شده است:
روش تشخیص | توضیحات |
---|---|
معاینه بالینی | بررسی بصری ضایعات توسط پزشک متخصص (پوست، زنان، اورولوژی) |
تست پاپ اسمیر | غربالگری سرطان دهانه رحم و تشخیص تغییرات سلولی ناشی از HPV (برای زنان) |
تست HPV DNA | نمونهبرداری از سلولها برای بررسی وجود DNA ویروس HPV (به خصوص برای زنان بالای 30 سال) |
بیوپسی | برداشتن تکه کوچکی از بافت مشکوک برای بررسی آزمایشگاهی (در موارد مشکوک به سرطان) |
-
تست پاپ اسمیر (برای زنان):برای غربالگری سرطان دهانه رحم و تشخیص تغییرات سلولی ناشی از HPV که با چشم دیده نمیشوند.
-
تست HPV DNA:نمونهبرداری از سلولها برای بررسی وجود DNA ویروس HPV (به خصوص برای زنان بالای 30 سال یا موارد مشکوک در تست پاپ اسمیر).
-
بیوپسی (نمونهبرداری):در موارد مشکوک به سرطان یا زمانی که تشخیص با معاینه دشوار است، تکه کوچکی از بافت برای بررسی آزمایشگاهی برداشته میشود.
پیشگیری و نکات مراقبتی
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با رعایت نکات زیر میتوانید خطر ابتلا به زگیل تناسلی و جوشهای تناسلی را کاهش دهید.
پیشگیری از زگیل تناسلی
-
واکسیناسیون HPV (گارداسیل):بهترین و مطمئنترین راه برای ایمنسازی در برابر انواع پرخطر HPV.
-
استفاده از کاندوم:در هر نوع رابطه جنسی میتواند خطر انتقال را کاهش دهد، اما پوشش کامل نمیدهد زیرا ویروس میتواند از نواحی پوشش داده نشده نیز منتقل شود.
-
محدود کردن شرکای جنسی و رابطه جنسی با شریک ثابت و مورد اعتماد:کاهش احتمال مواجهه با ویروس و پرهیز از رابطه جنسی در زمان درمان.
-
تستهای منظم:انجام تستهای غربالگری مانند پاپ اسمیر و معاینات دورهای، به خصوص برای زنان.
پیشگیری از جوش تناسلی
-
رعایت بهداشت فردی:دوش گرفتن منظم، به خصوص بعد از تعریق زیاد.
-
پوشیدن لباسهای گشاد و نخی:پرهیز از لباسهای تنگ که باعث اصطکاک، رطوبت و مسدود شدن منافذ پوست میشوند.
-
خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی:پس از استحمام یا شنا، برای جلوگیری از رشد باکتریها.
-
عدم ترکاندن جوشها:این کار میتواند باعث گسترش عفونت، التهاب بیشتر و حتی ایجاد جای زخم شود.
نتیجهگیری
تشخیص زگیل تناسلی از جوش تناسلی نیازمند توجه به جزئیات ظاهری، علائم همراه و عوامل ایجادکننده است. در حالی که جوشها معمولاً بیخطر هستند و خودبهخود بهبود مییابند، زگیلهای تناسلی نیاز به تشخیص و درمان پزشکی دارند. هرگز خودتشخیصی را جایگزین مراجعه به پزشک متخصص نکنید. در صورت هرگونه تردید یا نگرانی، برای تشخیص دقیق و دریافت بهترین روش درمانی، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
آیا هر برآمدگی در ناحیه تناسلی میتواند زگیل باشد؟
خیر، برآمدگیها میتوانند دلایل مختلفی داشته باشند. اگر برآمدگی دردناک است و چرک از آن خارج میشود، به احتمال زیاد جوش تناسلی است.
بر اساس گزارش mayoclinic: «برجستگیهای کوچک در ناحیه تناسلی که ممکن است به رنگ پوست یا رنگ متفاوت باشند؛ شکلی شبیه گل کلم که در اثر نزدیکی چند زگیل به هم ایجاد میشود؛ خارش یا ناراحتی در ناحیه تناسلی؛ و خونریزی در حین رابطه جنسی از علائم زگیل تناسلی هستند.»
آیا زگیل تناسلی مسری است؟
بله، هم زگیل تناسلی و هم ویروس HPV ایجادکننده آن، مسری هستند و از طریق تماس پوست به پوست منتقل میشوند.
چقدر طول میکشد تا زگیل تناسلی روی پوست ظاهر شود؟
ممکن است چند هفته تا چند ماه یا حتی چند سال پس از تماس جنسی با فرد آلوده، زگیلها ظاهر شوند. به همین دلیل تشخیص زمان دقیق ابتلا دشوار است.
آیا جوش تناسلی واگیردار است؟
خیر، جوش تناسلی به عنوان یک بیماری مسری و واگیردار در نظر گرفته نمیشود و معمولاً واکنشی طبیعی از بدن به حساسیتهای پوستی یا شرایط بیرونی است.